قیمت خودرو ظرف روزهای اخیر روند کاهشی را در پیش گرفت که خیلی از فعالان بر این باروند این افت قیمت صرفا جنبه روانی دارد و به علت نزولی‌شدن قیمت ارز و یا انتظار ارزانی در بازارهای مختلف دارایی و مالی است و نمی‌توان به آنها قطعیت داد. چراکه خیلی از مسائل و مشکلاتی که پیش‌تر گریبان‌گیر بازار خودرو بود، همچنان پابرجاست و تا زمان حل‌وفصل کامل آنها صحبت از کاهش منطقی قیمت خودرو دور از انتظار است. کارشناسان همچنین بر این باورند، پیش‌بینی درباره آینده بازارها ارتباط مستقیمی با حل و فصل گشایش‌های سیاسی و اقتصادی خواهد داشت. به عبارت دقیق‌تر اگر آمریکا بدون هیچ قید و شرطی به برجام بازگردد و تحریم‌ها رفع شود، در پی آن با ورود سرمایه خارجی و افزایش مبادلات تجاری وضعیت بازارهای مالی و دارایی بهتر خواهد شد.

خیلی از کارشناسان بازار خودرو معتقدند، روند کاهش قیمت‌ها ادامه‌دار خواهد بود و بازار تا اوایل سال آینده آرامش محسوسی خواهد داشت. نظر شما در اینباره و به طور کلی آخرین وضعیت بازار خودرو چیست؟

علت کاهش قیمت‌ها باید مشخص باشد و روشن شود که چرا روند نرخ‌ها نزولی شده است. در حال حاضر به علت پایین آمدن قیمت ارز که از یکسو ناشی از نگرانی‌ برخی افرادی است که از ترس ریزش بیشتر و تحمل زیان، اقدام به فروش کرده‌اند و از طرف دیگر وعده‌هایی که دولت مبنی بر ارزانی داده و آنچنان پایه و اساس ندارد، انتظارات ارزانی افزایش یافته و همین عاملی است تا قیمت‌ها در بازار خودرو می‌شکند. این درحالی است که دلایل روند کاهشی باید به شکل دقیق‌تر بررسی شود؛ اینکه آیا قیمت مواد اولیه، نرخ دستمزد و بهره بانکی پایین آمده؟! این در حالی است که هیچ کدام از این عوامل تغییر نکرده و در عین حال بدتر هم شده است. بنابراین، برعکس آنچه که تاکنون افزایش قیمت را حباب می‌دانستند، این کاهش قیمت یک فضای غیرواقعی و کاذب است و به عبارت دقیق‌تر جنبه روانی دارد. تا زمانی که عوامل موثر در مولفه‌های قیمت تمام شده تغییری نکند، نرخ خودرو هم به شکل واقعی تغییر نخواهد کرد. یکی از مولفه‌ها در این مورد مساله عرضه و تقاضاست که اکنون به واسطه انتظار ارزانی در روزهای آتی این مهم بهم ریخته است، اما همانطور که اشاره کردم سایر مولفه‌ها همچنان مانند سابق است.

به زعم شما روی کار آمدن بایدن درآمریکا و انتظاراتی که برای کاهش قیمت شکل گرفت، اگر تاخیری در توافق و گشایش‌های اقتصادی شکل بگیرد، آیا دلار دوباره صعودی خواهد شد و این می‌تواند بار دیگر بازار خودرو را آشفته کند؟

باید بگویم در این مورد تنها بحث خودرو مطرح نیست. در چنین شرایطی ما بحث افزایش نرخ ارز و کالاها را داریم و این کالا می‌تواند خودرو و سایر موارد باشد. بنابراین موضوع تنها روی کار آمدن بایدن نیست، بلکه مذاکرات یا تعهدهایی است که او وعده داده بود. در این میان باید ببینیم آیا انتظارات ایران برآورده می‌شود و آنها بدون قید و شرط به برجام بازمی‌گردند و تحریم‌ها لغو می‌شود! از طرفی خیلی از مواردی که اخیرا مطرح شد جزو خط قرمزهای ایران است و امکان دارد آنها پذیرفته نشود. به هرجهت تا زمانی که درآمد ارزی مشخص نداشته باشیم نرخ ارز هم پایین نخواهد آمد. از طرفی اگر گشایش‌هایی حاصل شود و طرفین بار دیگر توافق کنند، تحریم‌ها برداشته و درآمدزایی افزایش یابد و سرمایه‌گذاران خارجی وارد کشور شوند، خیلی از مولفه‌ها تغییر خواهد کرد.

یکی از مباحثی که در روزهای اخیر سروصدای زیادی داشت، موضوع بازگشت نرخ خودرو به برخی برنامه‌های خرید و فروش اینترنتی بود، به نظر شما این مهم چه تاثیری بر روند قیمت خواهد داشت؟ این در حالی است که پیش‌تر برخی مسئولان بیان می‌کردند این مورد یکی از عوامل درهم ریختگی بازار خودروست.

به عقیده من این موضوع تاثیر چندانی بر بازار نخواهد داشت. درعین حال زمانی که یک فرد بخواهد خرید کند تمام توجه خود را به این برنامه‌ها معطوف نخواهد کرد و سعی می‌کند با مراجعه حضوری و تحقیق بیشتر نسبت به خرید کالایی همچون خودرو اقدام خواهد کرد. به عبارت دقیق‌تر معیار اصلی برای تهیه کالایی همچون خودرو ارزیابی فیزیکال آن است و اکتفا کردن به سایت تاثیر چندانی ندارد. گرچه این مساله می‌تواند فرآیند توهمی را ایجاد کند، اما این عامل خرید و فروش نیست.

چند وقت قبل اعلام شد شرکت‌های خودروسازی کشور به رغم زیان‌ده بودن برای سال آینده برنامه افزایش تولید را در دستور کار قرار خواهند داد. به نظر شما آیا ظرفیت افزایش وجود دارد و این مساله تاثیری در زیان‌دهی بیشتر آنها نخواهد داشت؟

لازم به ذکر است در حال حاضر یکی از عوامل زیان‌دهی آنها کاهش تولید است. یعنی هزینه‌های سربار در تولید کمتری تقسیم می‌شود و بنابراین موفقیت در افزایش تولید می‌تواند یکی از عوامل ارزانی باشد. این در حالی است که برای همین کار نیز باید راهکارهای درستی پیش گرفت. از یک طرف شرکت‌های خودروسازی کشور چندین هزار میلیارد تومان به قطعه‌سازان بده‌کار هستند و به همین دلیل قطعه‌سازان هم اگر نمی‌توانند قطعه دهند به واسطه عدم گردش نقدینگی است. در کنار این موضوع، تامین مواد اولیه و ارتباط با خارج هم موثر است که بتوانند از آن طریق پیشرفتی داشته باشند. حال بفرمایید از چه طریق افزایش تولید را عملی خواهند کرد!

به طور کلی پیش‌بینی شما از وضعیت بازار خودرو در ماه‌های پایانی سال چیست؟

درباره پیش‌بینی همانطور که اشاره کردم، تا زمانی که ندانیم گره‌های سیاسی به چه طریقی حل خواهد شد و آمریکا چه زمانی به برجام باز می‌گردد، نمی‌توان به طور دقیق صحبت کرد، چراکه نوسانات بازار ارز بر بازار خودرو تاثیر محسوسی خواهد داشت. در حالت کلی اگر شرایط به همین منوال جلو برود اتفاق مثبتی نخواهد افتاد.