قطع به یقین یکی از اولین بازارهایی که متاثر از نوسان قیمت ارز دچار افت و خیز و تلاطم قیمت می‌شود بازار خودروست. به طوری‌که ظرف دو ماه گذشته و با گران‌شدن دلار نرخ برخی خودروها تا ۱۰۰درصد هم افزایش یافت. بر همین اساس بسیاری از کارشناسان معتقدند انتخاب بایدن به‌عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا می‌تواند حداقل برای مدت کوتاه و با شکل‌گیری یک جو روانی نسبت به کاهش قیمت ارز بر قیمت خودرو هم تاثیرگذار باشد. یکی از موارد مهم دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد موضوع طرح‌های مشوق برای ایجاد انگیزه در خریداران خودرو است که فعالان بازار بر این باورند به‌کارگیری آنها مستلزم استفاده از راهکارهای هوشمندانه است. به هرحال آنچه محرز و مشخص است آن است که بازار خودرو همچنان سردرگم است و تا زمان اجرای طرح‌های مذکور نمی‌توان به طور قاطع درباره آن اظهار نظر کرد.

به نظر شما اثر نوسانات قیمت ارز بر بازار خودرو تا چه حدی است و تحلیل شما از وضعیت کنونی این بازار چیست؟

باید بگوییم یک هفته پیش از رای آوردن کاندید دموکرات، قیمت ارز به ظاهر افت کرد و به تبع آن قیمت خودرو هم شروع به ریزش کرد و همچنان ادامه‌دار است. در مورد بازار ارز باید به دو نکته اشاره کنم، ابتدا خود ارز به عنوان تعیین‌کننده نرخ تبادل و ارزش‌گذار بر کالایی مثل خودرو، نکته دیگر هم که نرخ ارز مشخص می‌کند مساله امید به آینده است، چراکه خیلی از برنامه‌‌ریزی‌های مردم برای کالاهای سرمایه‌ای بر اساس پیش‌بینی آنها از آینده است و زمانی‌که قیمت ارز شروع به افت ادامه‌دار می‌کند به زعم بعضی‌ها اوضاع قرار است بهبود یابد و لذا خیلی‌ها که در مدت قبل کالایی همانند خودرو را انبار کرده‌اند، اقدام به فروش آنها می‌کنند که اینجا در حقیقت می‌توان از تخلیه حباب سخن گفت و کما اینکه در یکی دو هفته اخیر در مورد خودروهای خارجی هم چنین اتفاقی را شاهد بودیم. حالا نکته اصلی اینجاست که می‌توانیم پیش‌بینی درستی از نرخ ارز در ماه‌های آتی داشته باشیم یا خیر؟! واقعیت آن است که نمی‌توان به آمدن بایدن و تاثیر آنچنانی او بر اقتصاد امیدوار بود، ولی جو جامعه به ظاهر خلاف آن را می‌گوید و اعتقاد دارد اگر بایدن بیاید اوضاع بهبود می‌یابد و می‌توان گفت که مثلا در شش ماه آینده شرایط همانند سال ۹۶ خواهد شد که در آن مقطع تولید خودرو به حدی افزایش یافت که مردم بیش از مصرف خرید می‌کردند و تنوع بالایی در میان وسایل نقلیه مشاهده می‌شد. لذا به فرض وقوع چنین رخدادی می‌توانیم شاهد کاهش قیمت‌ها در بلندمدت باشیم، این مساله هم که افت قیمت تا چه مقدار ادامه خواهد یافت، بیشتر به سیاست‌ها ارزی بازمی‌گردد. البته نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره داشت، آن است که در صورت افت همزمان بازار سرمایه با قیمت خودرو، نقدینگی آزاد شده در این بازار به کجا خواهد رفت! گرچه نمی‌توان به طور دقیق درباره این مهم صحبت کرد اما این ورود نقدینگی سرگردان به بازارهای مختلف طی سالیان اخیر بسیار به چشم آمده است. البته در مدت یک سال گذشته بورس اوضاع خوبی داشت و توانست نقدینگی جمع کند ولی متاسفانه با ریزش بازار سرمایه، امکان آن می‌رود که قیمت خودرو هم افت نکند، چون خودرو یکی از موارد خیلی مناسب برای حفظ ارزش پول است.

خبرهایی مبنی بر ایجاد طرح‌های مشوق برای خرید و بازگرداندن امید به بازار خودرو در دستور کار وزارت صمت قرار گرفته است، به زعم شما آیا این طرح‌ها مفید خواهدبود و تاثیر مثبتی بر بازار ما خواهد داشت؟

قضاوت در این مورد کمی زود است، در حال حاضر برای خودروهای تولیدی توسط خود تولیدکننده و به خاطر پایین بودن قیمت‌ها، تقاضا بالاست و سود آن تضمین شده است. از یک طرف پیش‌بینی می‌شود در صورت آزاد شدن قیمت‌ها خودروساز باید به دنبال مشتری برود. در هر حال هنوز این طرح‌ها اجرا نشده و نمی‌توان قاطعانه درباره آن صحبت کرد اما می‌توان گفت، اگر قیمت‌ها آزاد شود، رکود شدیدی بر بازار خودرو حاکم خواهد شد و آنجا باید مجدد به دنبال طرح‌های تشویقی برای مردم بود. به عبارت دقیق‌تر بازار قفل می‌کند و خریداری نخواهد داشت. در دو سال و نیم گذشته هم بارها صحبت درباره این قبیل طرح‌ها مطرح می‌شد اما تصمیم نهایی گرفته نشد.

به نظر شما آیا عرضه خودرو در بورس کالا تاثیری بر بازار و قیمت‌ها خواهد داشت و شما به آن خوشبین هستید و آن را برای بازار خودرو مفید می‌دانید؟

این یک واقعیت است که باید سرکوب قیمت خودرو در خودروسازی حذف شود. حالا اینکه اجازه دهیم قیمت تعادلی به صورت آزاد و یا توسط بورس تعیین شود، به نظر فرقی ندارد، هرچند ما تجربه واگذاری این کالا در بورس را در هیچ کجای دنیا نداشته‌ایم. به هر حال آنچه مهم است آزادسازی قیمت‌هاست و اینکه از چه روشی بتوان آن را انجام داد اهمیت چندانی ندارد. به علاوه لازم است بگویم این امر (آزادسازی) از دو جنبه حائز اهمیت است: ابتدا اینکه با قطعیت می‌توان گفت درصورت ادامه روند فعلی، خودروساز نابود می‌شود و این چیزی جز دردسر برای اقتصاد نخواهد بود و بالعکس اطمینان دارم در صورت آزادسازی قیمت خودرو در میان‌مدت پایین خواهد آمد و این در مجموع هم به نفع صنعت و کشور است. شایان ذکر است علی‌الظاهر، در میان مردم اعتمادی به صنعت خودرو نیست و اعتماد به بورس مطرح شده است و بر اساس اینکه بورس دارای قواعدی است و عرضه کالای خاصی مثل خودرو در آن که پیچیدگی‌هایی دارد نگران‌کننده است. ولی به هرجهت از وضعیت فعلی که ماحصل آن سرکوب قیمت‌هاست، بهتر خواهد بود.

تازه های امروز