آلبرت بغزیان اقتصاددان

حتما دولت تشخیص داده شرایطی در اقتصاد حاکم شده است که خود را ناتوان در تعیین قیمت عادلانه و منصفانه‌ای در بازار می‌بیند تا مردم با درآمدی که دارند بتوانند خرید کنند و به همین دلیل به این نتیجه رسیده که به سراغ تامین کالاهای اساسی از طریق سهمیه‌بندی و اعطای کالابرگ برود. استفاده از این روش تا زمانی‌که مطمئن نشویم هیچ راهی نیست شاید به‌عنوان راه‌حلی موقت در تامین این کالاها موثر باشد. یعنی این روش نباید صرفا به دلیل نبود راه حل دیگر، به عنوان آخرین راه انتخاب شود. کنترل قیمت‌ها با کالابرگ ممکن نخواهد بود و حتما دو نرخ کالابرگ و آزاد خواهیم داشت و هیچ تضمینی نیست که قیمت آزاد اقلام، آزادانه حرکت نکرده و با ایجاد فاصله با کالاهای اساسی، مصرف‌کننده را در تامین کالاهای مازاد خود با مشکل مواجه نکند و این اتفاق خوبی نیست. در موضوع بنزین هم یارانه‌ها به درستی تخصیص نیافت و چه برسد به کالاهای اساسی. به همین دلیل است تامین، نظارت بر توزیع، نگاهداشت اطلاعات معاملاتی کالابرگ‌ها همه و همه عملیات‌هایی است که دولت باید آن را به درستی انجام دهد و طبیعتا تشخیص داده شده که در تامین ناتوان هستند و به همین دلیل به سراغ کالابرگ رفته‌اند. با توجه به کسری بودجه دولت و منابع ۳۰ هزارمیلیارد تومانی که گفته شده قرار است به این طرح اختصاص یابد؛ به‌نظرم این طرح اجرایی نیست و ممکن است اوایل اجرای این طرح مشکلات دیگری هم پیش بیاید. دلیل اینکه دولت به کالابرگ روی آورده محدودیت کالاست، چرا کالا محدود است چون درآمد دولت کاهش یافته و چرا درآمدها کم شده چون نمی‌تواند نفت بفروشد، بنابراین این موضوع ریشه در بحث تحریم دارد و دولت ناچارا به این سمت کشیده شده است ولی به‌نظرم با همه این موضوعات این راه حل باید موقتی باشد وگرنه در کنار درست کردن تشکیلات عریض و طویل باید منتظر فساد آن هم باشیم و حتما هم با این کالاها اختلاف قیمت بالایی با بازار آزاد پیدا کرده و مردم مجبور به خرید از بازار آزاد شده و نتیجه آن کوچکتر شدن سفره مردم خواهد بود. اختصاص کالابرگ ۶۰ هزار یا ۱۲۰ هزارتومانی آن هم برای کالاهای اساسی و تامین بخشی از این کالاها از طریق دولت خیلی تاثیری در رشد تورم نخواهد داشت. البته که سایر کالاهای خارج از کالابرگ با تغییرات ارزی نوسان خواهند داشت و به‌نظر نمی‌رسد دولت بتواند با کالابرگ تورم را هم کنترل کند چرا این کار ناممکن است. بهترین کار این است که دولت تورم را مهار کند نه اینکه کالابرگ توزیع کند. با کاهش تولید کم، افزایش قیمت‌ها و درآمد مردم، اعداد اختصاص داده شده به کالابرگ عددی نخواهد بود که روی آن حساب کنیم. هنوز هم می‌توان اقتصاد را درست کرد.