به گزارش درآمد نیوز در هر جامعه‌ ای، افراد ممکن است به دلایل مختلفی با مسائل حقوقی مواجه شوند و نیاز به پیگیری پرونده‌ های قضایی داشته باشند. آشنایی با مراحل رسیدگی به پرونده‌ های قضایی می‌ تواند به افراد کمک کند تا با آگاهی بیشتری در مسیر حقوقی خود گام بردارند. در این مقاله، مراحل پیگیری پرونده‌ های قضایی در دادگاه‌ های ایران را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.

نقش وکیل در پیگیری پرونده‌ های قضایی

داشتن وکیل در روند پیگیری پرونده‌ های قضایی نقش مهمی ایفا می‌ کند. وکیل به‌ عنوان نماینده قانونی فرد، آگاهی کامل از قوانین و مقررات دارد و می‌تواند به موکل خود در تهیه و ارائه مدارک، تنظیم دادخواست و دفاع در جلسات دادگاه کمک کند. حضور وکیل می‌ تواند باعث کاهش اشتباهات حقوقی شود و روند رسیدگی به پرونده را تسریع کند. همچنین، وکیل می‌ تواند در مذاکرات و حل‌ و فصل اختلافات خارج از دادگاه نیز نقش موثری داشته باشد.

علاوه بر این، بهترین وکیل شیراز می‌ تواند در تنظیم لایحه‌ های دفاعی و اعتراضات به آرای صادر شده تأثیر بسزایی داشته باشد. در مواردی که رأی دادگاه به ضرر موکل صادر شود، وکیل با بررسی دقیق پرونده و استناد به نکات قانونی، درخواست تجدید نظر را ارائه می‌ دهد و از حقوق موکل خود در دادگاه‌ های بالاتر دفاع می‌ کند. به همین دلیل، استفاده از خدمات وکلای مجرب در پرونده‌ های حقوقی و کیفری می‌ تواند شانس موفقیت فرد را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
تنظیم دادخواست یا شکوائیه

اولین گام برای پیگیری پرونده قضایی، تنظیم دادخواست (در دعاوی حقوقی) یا شکوائیه (در دعاوی کیفری) است. در دعاوی حقوقی، فردی که احساس می‌ کند حقی از او تضییع شده است، باید دادخواستی تنظیم کند که شامل شرح دقیق موضوع، ادله و مستندات مربوطه باشد. این دادخواست باید در فرم مخصوصی تنظیم شده و به دادگاه ارائه شود. در دعاوی کیفری، شاکی باید شکایت خود را در قالب شکوائیه تنظیم کرده و آن را به دادسرا یا کلانتری ارائه کند. این شکایت باید شامل جزئیات وقوع جرم، مدارک و اطلاعات مرتبط با متهم باشد.
ثبت پرونده در دفاتر خدمات قضایی

پس از تنظیم دادخواست یا شکوائیه، مرحله بعدی ثبت آن در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. این دفاتر وظیفه دارند پرونده را در سامانه قضایی ثبت کرده و برای بررسی به دادگاه یا دادسرا ارسال کنند. پس از ثبت، شماره پیگیری برای پرونده صادر می‌ شود که به شاکی یا خواهان امکان می‌ دهد وضعیت پرونده خود را پیگیری کند.
ارجاع پرونده به دادگاه صالح

بعد از ثبت پرونده، سیستم قضایی آن را به دادگاه صالح ارجاع می‌ دهد. تعیین دادگاه صالح بسته به نوع دعوی و محل وقوع جرم انجام می‌ شود. برای دعاوی مالی و مدنی، پرونده معمولاً در دادگاه حقوقی رسیدگی می‌ شود، درحالی‌که دعاوی کیفری به دادسرا یا دادگاه کیفری ارسال می‌ شود. این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه اگر دادخواست به دادگاه غیرصالح ارائه شده باشد، ممکن است باعث اتلاف وقت و تأخیر در روند رسیدگی شود.
بررسی پرونده توسط مقام قضایی

پس از ارجاع پرونده به دادگاه یا دادسرا، قاضی یا دادیار مسئول، آن را بررسی می‌ کند. در این مرحله ممکن است از طرفین دعوی درخواست شود که مدارک بیشتری ارائه دهند. در دعاوی کیفری، مقام قضایی ممکن است دستور تحقیقات مقدماتی صادر کند تا پلیس یا ضابطان قضایی شواهد و مدارک بیشتری را جمع‌آوری کنند. در دعاوی حقوقی، قاضی وقت دادرسی را تعیین کرده و ابلاغ لازم را برای طرفین ارسال می‌ کند.
تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ به طرفین

پس از بررسی اولیه پرونده، دادگاه زمان مشخصی را برای رسیدگی تعیین می‌ کند. این وقت رسیدگی به طرفین دعوی ابلاغ می‌ شود که معمولاً از طریق سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) انجام می‌ شود. اگر یکی از طرفین دعوی نتواند در موعد مقرر در دادگاه حاضر شود، ممکن است روند رسیدگی به ضرر او پیش برود و رأی غیابی صادر شود.
برگزاری جلسه دادگاه

جلسه دادگاه یکی از مهم‌ ترین مراحل پیگیری پرونده قضایی است. در این جلسه، طرفین دعوی باید ادله و مدارک خود را ارائه دهند و دفاعیات خود را مطرح کنند. در برخی موارد، قاضی ممکن است شاهدانی را برای ادای شهادت احضار کند یا از کارشناسان رسمی دادگستری بخواهد که نظر تخصصی خود را درباره پرونده ارائه دهند. حضور وکیل در این مرحله می‌ تواند تأثیر زیادی بر روند پرونده و نتیجه نهایی آن داشته باشد.

صدور رأی دادگاه

پس از برگزاری جلسه دادگاه و بررسی کامل پرونده، قاضی اقدام به صدور رأی می‌ کند. رأی صادره ممکن است به‌ صورت قطعی یا قابل تجدید نظر باشد. اگر رأی قطعی باشد، اجرای آن بلافاصله آغاز می‌ شود، اما اگر قابل تجدیدنظر باشد، طرفین می‌ توانند در مهلت مقرر به رأی اعتراض کنند و آن را در دادگاه تجدید نظر مطرح نمایند.
درخواست تجدید نظر

در صورتی‌که یکی از طرفین از رأی صادره ناراضی باشد، می‌ تواند درخواست تجدید نظر کند. برای این کار، لازم است ظرف مدت قانونی (معمولاً ۲۰ روز برای افراد مقیم ایران و ۲ ماه برای افراد مقیم خارج از کشور) اعتراض خود را ثبت کند. دادگاه تجدید نظر پس از بررسی پرونده، ممکن است رأی قبلی را تأیید، اصلاح یا نقض کند.
اجرای حکم

در صورتی‌که رأی دادگاه قطعی شود، پرونده به واحد اجرای احکام ارسال می‌ شود. این مرحله بسته به نوع حکم متفاوت است. در دعاوی مالی، ممکن است اموال محکوم‌علیه توقیف شود و در دعاوی کیفری، اجرای حکم می‌ تواند شامل حبس، جزای نقدی یا سایر مجازات‌ها باشد. اگر محکوم‌ علیه از اجرای حکم خودداری کند، دادگاه می‌ تواند از ابزارهای قانونی مانند حکم جلب استفاده کند.
نتیجه‌ گیری:

روند پیگیری پرونده‌های قضایی ممکن است پیچیده و زمان‌بر باشد، اما آشنایی با مراحل آن می‌تواند افراد را در این مسیر یاری کند. توصیه می‌شود افراد در مواجهه با مسائل حقوقی از مشاوره وکلای متخصص استفاده کنند تا حقوق خود را به بهترین شکل ممکن حفظ کنند. رعایت مهلت‌های قانونی و ارائه مدارک کافی از دیگر عواملی است که می‌تواند تأثیر زیادی بر نتیجه پرونده داشته باشد.