مهدی یوسفی نژاد
دانشجوی دکترای مهندسی شیمی و نفت
واحد الفین پتروشیمی ایلام

بشر در حال گذار از سوخت‌های فسیلی کربنی به سمت سوخت‌های عاری از کربن، و سوخت‌هایی است که در ساختار خودشان کربن ندارند و در نتیجه در تبدیل‌شان به عامل نهایی انرژی یا در فرایند سوختن، گازهای کربنی را انتشار نمی‌دهند، که می‌دانیم این گازهای کربنی از عوامل اصلی گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی هستند.

از مهم‌ترین این سوخت‌های عاری از کربن، هیدروژن است که در ساختار خودش کربن ندارد. هیدروژن از چند جنبه خیلی قابل توجه است و اهمیت دارد: یکی این که چگالی بالای انرژی دارد؛ به این معنی که می‌توان در واحد جرمش انرژی خیلی بالایی، حدود دو یا سه برابر سوخت‌های فسیلی متداول مثل بنزین و گازوئیل از آن استحصال کرد.
دستیابی به این محصول خاص در واحد کلدسکشنcoldsection مجتمع الفین ایلام با تغییر در طراحی ارایه شده لایسنسورstone&webster و استحصال این محصول ارزشمند صورت خواهد گرفت.قیمت واحد این محصول تقریبا معادل ۴ الی ۵ برابر اتیلن می باشد که این امر نشان از اهمیت بالای این محصول استراتژیک دارد.
در حال حاضر بیش از ۹۸ درصد از هیدروژن تولیدی جهان از سوخت های فسیلی به دست می‌ آید. ۶۹ درصد هیدروژن از گاز طبیعی (هیدروژن خاکستری) و از زغال سنگ (هیدروژن قهوه ای) حاصل می‌ شود.

هیدروژن آبی هم با منشأ گاز طبیعی است، با این فرق که در جریان فرایند‌های تولید، بخش بزرگی از گازکربنیک حاصله، کربن‌‌زدایی و ذخیره (carbon capture & storage , ccs) می‌شود. البته روش هایی بدیعی چون جداسازی به وسیله‌ آب و شیمی گرمایی یا فتوسنتز هم وجود دارند که مراحل مقدماتی آزمایشگاهی را طی می‌ کنند.

هیدروژن سبز از انرژی‌ های تجدیدپذیر و به صورت الکترولیز آب تهیه می‌ شود که صددرصد پاک است.طبق اعلام آژانس بین‌المللی انرژی هرچند طرح‌های هیدروژنی کنونی منجر به رشد عظیمی در تولید هیدروژن کم‌کربن در جهان در دهه‌ جاری می‌شود، اما تعداد پروژه‌ها باید تا ۹ برابر کنونی افزایش یابد تا جهان در مسیر دستیابی به خالص انتشار صفر گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۵۰ قرار گیرد.

بر اساس گزارش oil price، هیدروژن در سالهای اخیر توجهات زیادی را جلب کرده و اکنون در استراتژی شرکتهای بزرگ نفتی و بسیاری از دولتها برای کربن زدایی صنایع دیده می شود. دولتها، سازمانهای بین المللی و غولهای نفت و گاز می گویند هیدروژن آبی و هیدروژن سبز می توانند در کمک به کربن زدایی صنایع انرژی بر در گذار انرژی کلیدی باشد.این محصول استراتژیک از چند جنبه خیلی قابل توجه است و اهمیت دارد: یکی این که چگالی بالای انرژی دارد؛ به این معنی که می‌توان در واحد جرمش انرژی خیلی بالایی، حدود دو یا سه برابر سوخت‌های فسیلی متداول مثل بنزین و گازوئیل از آن استحصال کرد.گلدمن ساکس، این ماده را یکی از مصادیق فرصت استثنایی در هر نسل می‌ داند که بازاری ۱۰ تریلیون دلاری در ۲۰۵۰ خواهد داشت.

در آن زمان هر کشوری که فاقد جای پایی در اقتصاد این ماده باشد، از اهمیت و مزیت جغرافیایی پایین‌ تری برخوردار می‌ شود.شرکت های نفتی اروپایی چون شل، بریتیش پترولیوم، توتال فرانسوی، رپسول (Repsol) اسپانیایی و همچنین شرکت های بزرگی مانند زیمنس، اورستد (Orsted) دانمارکی، از بزرگترین سرمایه گذاران در این زمینه هستند.
اعتماد ب جوانان مومن و نخبه#تولید دانش بنیان
باش تا صبح دولتت بدمد
    کاین هنوز از نتایج سحر ست