قیمت گوشت‌قرمز در حــالی در بـــازار با قیمت بیـش از ۱۲۰ هزارتومان کــه در برخی از مناطق تــا  150هزارتومان نیز می‌رسد عرضه می‌شود که قیمت هر کیلو دام زنده گوسفند حدود ۵۵ هزارتومان و این قیمت برای گوساله حدود ۴۶ هزارتومان از دامدار خریداری می‌شود.

 درواقع فاصله قیمتی بیش از ۱۲۰ درصدی در حالی در بازار گوشت‌قرمز رقم خورده که به گفته متولیان این حوزه کاهش مصرف که در نتیجه گرانی‌های اخیز رقم خورده به‌همراه خرید دام‌های سبک از سوی ستاد تنظیم بازار که در راستای حفظ ذخایر استراتژیک انجام گرفته  دامداران را با مازاد تولید مواجه کرده است، به‌گونه‌ای که در صورتیکه امکان صادرات اینگونه دام‌های فراهم نشود آینده صنعت دامی ‌کشور با چالش گسترده مواجه خواهد است، البته مازاد تولید در حالی از سوی دامداران به‌عنوان چالش اصلی عنوان می‌شود که بازار گوشت به‌واسطه حضور پرقدرت دلالان از روند عرضه و تقاضا تبعیت نکرده و همچنان قیمت گوشت با روند صعودی همراه است.

موضوعی که نشان‌دهنده نبود مدیریت و نظارت مناسب بر زنجیره تولید تا مصرف بوده و بر خلاف نامه محبت‌آمیز برخی از تشکل‌ها که سامانه بازارگاه را یکی از دستاوردهای مهم وزیر جهاد دولت دوزادهم نام برده‌اند عدم کارایی مناسب این سامانه از دلایل اصلی در نبود تعادل در زنجیره  یاد می‌شود.

 خرید دام‌های سبک وزن

در این رابطه منصور پوریان رئیس شورای تامین دام کشور گفت: هر ساله بیشتر تولید صنعت دامپروری در پاییز انجام می‌شود، اما اکنون به‌دلیل وجود مازاد دام‌سبک و سنگین با اوزان بالا، تولید این صنعت با مشکل جدی روبه‌روست که نیازمند راهکاری مناسب جدید است.

وی بیان اینکه ادامه این روند می‌تواند تولید گوشت‌قرمز کشور را در ماه‌های آتی با چالش جدی روبه‌رو سازد، افزود: از اواخر سال ۹۸ تاکنون کشور به‌دلیل شیوع بیماری کرونا در شرایط ویژه‌ای قرار دارد زیرا با محدودیت فعالیت مراکز پرمصرف گوشت مانند تالارها، رستوران‌ها و افزایش قیمت این محصول، مصرف بیش از ۵۰ درصد کاهش‌یافته که در بازار این محصول تاثیرگذار است.

رئیس شورای تامین دام کشور اظهارداشت: تولید بهار و تابستان عملا روی دست دامداران باقی مانده به‌طوری‌که امکان تولید برای فصل پاییز را ندارند زیرا دام‌هایشان با اوزان بالا از دامداری‌ها خارج نشده و نمی‌توانند برای تولید مجدد اقدام کنند.

وی تصریح کرد: طبق آمارها اکنون جمعیت دام‌گوسفندی حدود ۷ میلیون راس و جمعیت دامی ‌سنگین وزن گوساله ۲۰۰ هزار راس است که این دام‌های سنگین با وزن‌های ۸۰۰ کیلوگرم به بالا هستند یعنی بین  ۷۰ تا ۷۵ کیلوگرم چربی دارند که برای خریدار منطقی نیست.

وی گفت: طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار،  برای حفظ ذخایر استراتژیک باید دام از داخل کشور خریداری می‌شد اما خریدی که انجام شد به‌جای خرید دام سنگین وزن برای حمایت از تولید اقدام به خرید دام جوان در حجم پایین شد که این میزان کمکی به تولیدکننده نکرده است.

به‌گفته رئیس شورای تامین دام کشور،  در حالی‌که مشکل دامداران ما گوساله‌های حجیم با وزن بالای ۷۰۰ کیلوگرم بود اما دام‌های گوساله جوان با وزن زیر ۷۰۰کیلوگرم خریداری شد در صورتی‌که ظرفیت تحویل گوشت گوساله بیش از ۳۰ هزارتن بود.

 وی افزود: همچنین در بخش دام سبک نیز ۳۵ هزار راس گوسفند معادل  ۱۵۰تن گوشت قرمز با قیمت ۴۵ هزارتومان خریداری شده است که خرید این شرکت کمکی به دامداران نکرده است. پوریان گفت: طبق آمارها مصرف کشور در شرایط عادی یک میلیون تن گوشت‌قرمز است،   بنابراین در شرایط کرونایی با کاهش بیش از ۵۰ درصدی مصرف روبه‌رو هستیم که نشان می‌دهد با مازاد عرضه روبه‌رو هستیم اما همچنان قیمت گوشت در بازار با افزایش قیمت روبه‌روست.

 بازارگاه دلیل برهم‌خوردن تعادل

سیروس روستا، عضو هیات‌مدیره اتحادیه دامداران در خصوص دلایل افزایش قیمت گوشت‌قرمز به‌رغم مازاد تولید به «آرمان‌ملی» گفت: شرایط کرونایی به‌همراه افزایش قیمت در بازار باعث شده تا میزان مصرف گوشت بیش از ۵۰درصد کاهش یابد.

بنابراین شاهد مازاد تولید در دامدارای‌ها هستیم. وی در ادامه افزود: هم‌اکنون هر کیلو گوسفند زنده با حدود ۵۵ هزارتومان و هر کیلو گوساله زنده با قیمت حدود ۴۶هزارتومان از دامدار خریداری می‌شود که اگرچه قیمت‌ها نسبت به قبل با توجه به افزایش هزینه‌های تولید رشد داشته‌اند اما افزایش قیمت اصلی در بازار مصرف در زنجیره بعد از دامداری صورت می‌گیرد که نیازمند نظارت بر روند عرضه است.

 این فعال حوزه دامپروری تصریح کرد: دامداران هم‌اکنون با مازاد تولید مواجه‌اند و در صورتیکه امکان صادرات دام مازاد فراهم نشود تولید دام با چالش جدی مواجه خواهد شد. وی در پاسخ به اینکه عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت محصول در بازار است بنابراین چرا در این حوزه قیمت برای مصرف‌کننده از روند عرضه و تقاضا تبعیت نمی‌کند، گفت: دلیل اصلی نبود زنجیره یکپارچه است به‌گونه‌ای که هر بخشی از زنجیره با سیاست‌های خاص خود مدیریت می‌شود و در این بین بیشترین نفع را دلالان و خریداران دام می‌برند.

 روستا به عدم کارایی سامانه بازارگاه اشاره کرد و افزود: سامانه بازارگاه تنها برای عده‌ای منافع داشته که نامه محبت‌آمیز هم برای وزیر جهاد کشاورزی دولت دوزادهم ارسال کردند این در حالی است که این حوه توزیع و تخصیص نهادها از طریق این سامانه خود دلیل اصلی چالش بازار و برهم‌خوردن عرضه و تقاضاست.