در یک جمله می‌توان گفت، حتی تحریم هم نورد کرد و از آن خودکفایی ساخت. محصولاتی منطبق با آخرین استانداردهای روز دنیا که هیچگاه ذره‌ای از کیفیت آن‌ها کاسته نشد، را تولید کرد تا برند (با اطمینان بسازید) همچنان در اذهان استوار و سربلند باقی بماند.

ذوب آهن اصفهان با اولویت تامین نیاز بازار داخل، هم اکنون محصولاتش به بیش از ۲۰ کشور جهان (همسایه و اروپایی) نیز صادر می‌شود تا در کنار ارزش آفرینی و تامین نیاز داخل، ارز حاصل از صادرات محصولات این کارخانه عظیم نیز رونق بخش اقتصاد کشور باشد.

روند تولید و توسعه محصول در شناسنامه صنعت فولاد ایران از ارائه ایده تا تجاری‌سازی محصول را در گفت‌وگو با علیرضا مهرابی قائم مقام مدیریت نورد ذوب آهن اصفهان مورد کنکاش قرار دادیم که در ادامه می‌خوانید.

علیرضا مهرابی گفت: در دهه ۵۰ و همزمان با راه‌اندازی بخش نورد در ذوب آهن اصفهان، تولید تیرآهن‌های IPE با سایزهای ۱۴و ۱۶و ۱۸و بعضا۲۰، میلگردهای آجدار و ساده از سایزهای ۱۰ تا ۳۲، محصول کلاف و نبشی‌ها در سایزهای ۴و ۵ و ۶ با روش قدیم (سینونسی) در کارگاه نورد ۳۵۰ تولید می‌شد.

وی افزود: در سال ۷۴ با اجرای طرح توسعه نورد ۳۵۰، جهت تولید میلگرد آجدار و کلاف در سایرها مختلف، نصب خط مونوبلوک و چهار قفسه دانیلی، به فرایند تولید سینوسی خاتمه داد و تولید به شکل مستقیم محصول شاخه‌ای و مونوبلوک به صورت کلاف، سرآغازی برای تحولات جدید در این بخش شد. در ابتدا کلاف در سایزهای ۵/۵، ۷، ۸ ،۱۰،۱۲،۱۴،۱۶ تولید شد.

در یک سال گذشته سایزهای ۵/۶ و۹ و۱۱ نیز تولید شد که سبد این محصول جهت بازار داخلی و صادراتی تکمیل گردید. در دو سال گذشته رشد تولید کلاف در نورد ۳۵۰ دوبرابر شده و ضایعات ان به زیر۱۸/۰ درصد رسیده که در نوع خود یک رکورد بحساب می‌آید. با توجه به بازار صادرات، تنوع گرید این محصول زیاد شده ولی با همه موارد  افزایش تولید قابل قبولی داشته است. رکورد تولید تیرماه امسال۲۰۸۰۰ تن و رکورد شهریورماه۲۰۹۰۰ تن بود که برگ برنده سرپرست و مسئولین محترم نورد ۳۵۰ و مهندسی نورد است که به همه خداقوت و خسته نباشید می‌گویم.

قائم مقام مدیریت نورد کارخانه بیان کرد: در کارگاه نورد ۶۵۰ نیز تیرآهن در سایزهای ۱۴- ۱۶ – ۱۸ و بعضاً ۲۰ متناسب با نیاز بازار تولید می‌شد. در راستای بهبود روند تولید کارخانه، طرح توسعه نورد ۶۵۰ در اواخردهه ۷۰ کلید خورد و لذا  امکان تولید کلیه سایزهای تیرآهن از سایز۱۴ تا تیرآهن ۲۷ محقق گردید که فقط پیمانکار تیرآهن ۲۷ را نورد کرد. با همت و تلاش کارشناسان و پرسنل نورد بدن کمک خارجی تولید تیرآهن‌های نیم بال پهن در سایزهای ۲۲- ۲۴ نوردشد و در ادامه تیرآهن۳۰ که خارج از طرح کارگاه بود آغاز شد و در ادامه دو سایز تیرآهن ۱۸ و۲۰ که باروش قبل توسعه نورد می‌شد باطرح ابتکاری در طرح جدید نورد شد که سهولت تولید و افزایش کیفیت وکاهش ضایعات به همراه داشت و سبد محصولات با تنوع بیشتری به بازار عرضه شد.

این تلاشگر ذوب آهنی ادامه داد: در کارگاه نورد ۵۰۰ نیز تیرآهن در سایزهای ۱۲و۱۴ و ۱۶ تولید شد و ۱۸ نیز به آن اضافه شد و با تلاش تکنولوژ کارگاه ۵۰۰ و کارشناسان طراحی کالیبر تیرآهن ۲۰ امسال به سبد محصولات این نورد اضافه شد که تاثیر  خیلی خوبی بر تنوع محصولات نورد ۶۵۰ می‌گذارد که تیرآهن ۲۰ از نورد۶۵۰ به نورد ۵۰۰ انتقال یابد. نورد۳۰۰ نیز با میلگرد اجدار در کلیه سایزها و نبشی ۴و ۵ و۶ نورد گردید. امسال بر اولین بار میلگرد ساده ۲۵ و۳۰ با کرید۷۰cr۲ جهت رول فورج و گلوله اسیاب با کیفیت عالی نورد شد.

کارگاه‌های میانی نورد با ارائه خدمات تراشکاری غلتک‌های نوردی و قطعات تعمیراتی و سرویس‌های دوره‌ای در راستای تولیدات محصولات نقش بسزایی دارد. هم اکنون کارگاه نورد ۵۰۰ ذوب آهن اصفهان، سالیانه ظرفیت تولید یک میلیون تن محصول را دارا می‌باشد و همچنین کارگاه نورد ۳۰۰ نیز سالیانه حدود ۷۰۰ هزار تن محصول را تولید می‌کند.

مهرابی تصریح کرد: در سال ۸۴ و بر اساس ایده‌ای که از بازار اخذ شد، تولید تیرآهن بال پهن با استفاده از نرم‌افزار آباکوس و همچنین دانش طراحی کالیبر آغاز شد، نکته مهم اینکه بدون بازدید از خطوط تولید هیچ کارخانه‌ای، محصول H۱۶ در دومین تست آزمایشی نرمال شد و به دلیل کیفیت بالا و دسترسی آسان، نظر مصرف‌کنندگان را جلب کرد و پس از آن خانواده H ها، هر یک به فاصله کمتر از دو سال از دیگری و در سایزهای ۱۴ – ۱۸ و ۲۰ تولید شدند.

وی گفت: در نورد ۵۰۰ نیز نبشی ۸ و ۱۰ و ناودانی سبک وسنگین در سایزهای ۱۴و۱۶ و۱۸ تولید شد که به دلیل مسایل طراحی و تکنولوژی تناژ پایین و کیفیت متوسط داشت و با اجرای نورد انیورسال ناودانی در سال۱۴۰۰ که به همت و تلاش مهندسین دفتر طراحی کالیبرو تکنولوژنورد۶۵۰ و۵۰۰ انجام گرفت ناودانی ۲۰سنگین در نورد۶۵۰ و ناودانی۱۸سبک در نورد با۵۰۰تناژ خوب و کیفیت در سطح عالی رسید که تناژ در نورد۵۰۰ به دوبرابر در شیفت (۵۵۰ تن) و در نورد ۶۵۰ (۴۵۰تن) رسید. این توسعه پی در پی سبد محصولات کارخانه ،ما را به سمت تولید پروفیل در سایزهای دیگر و با روش جدید انیورسال رهنمون ساخت تا ارتقاء تولید با کمترین ضایعات به ثمر بنشیند. از جمله دیگر تولیدات کارگاه نورد ۵۰۰ ، میلگرد ۶۰، آرماتور ۵۰ و ۷۰ می‌باشند به تولیدات جدید این نورد میتوان تیرآهن‌های سبک و فوق سبک۱۴ در اشل  IPE۱۴A,IPE۱۴AA,IPE۱۴AAA,IPE۱۴AAAA اشاره کرد و تولید  IPN۱۲,IPN ۱۴نیز در این کارگاه تولید شد.

قائم مقام مدیریت نورد شرکت در پاسخ به این سوال که برای جلب نظر بیشتر مشتریان صادراتی چه تغییراتی در شیوه تولید محصولات اعمال شده است، چنین پاسخ داد: در راستای بهبود تولید محصولات، دو اره برش سرد به خط نورد ۵۰۰ به ویژه برای تولید محصول میلگرد اضافه شد و بازار صادراتی آن‌ها را بهبود بخشید و تولید میلگرد را تا سایز ۶۰ در گریدها صنعتی  میسر ساخت که قبلا به دلیل برش با قیچی از کیفیت پایین‌تری برخوردار بود.

مهرابی گفت: قبل از توسعه ریل، آرک V۲۱ نیز در نورد ۶۵۰ تولید شد و پس از توسعه ریل انواع ورق سازه‌های فولادی در عرض‌های مختلف از ۲۰۰ تا۳۰۰ میلی‌متر و با ضخامت‌های ۱۲تا۲۵ با کیفیت عالی و تناژ خوب تولید شد.

توسعه دوم نورد ۶۵۰ مربوط طرح توسعه تولید ریل است که دو قفسه جدید (۵آ و ۶) و کلیه ملزومات تولید ریل از هات استمپینگ و پروفایل گیج تا ماشین‌های صافکاری افقی و عمودی واره دریلینگ و از همه مهم‌تر تست سنتر که منحصر بفرد می‌باشد، بدین منظور اضافه شد و شرایط را برای تولید  انواع ریل صنعتی، غیر صنعتی و H ها فراهم کرد.

وی از آرکTH۳۶ به عنوان تولیدی منحصر بفرد یاد کرد و گفت: قبل از طرح توسعه نورد نیز امکان تولید این محصول وجود داشت اما به هر دلیلی شرایط آن فراهم نشد، محصولی که حتی می‌توان گفت در خاورمیانه هم توان تولید آن وجود ندارد و در اکتشافات عمقی معادن برای تامین ایمنی،حرف اول را می‌زند.

مهرابی در خصوص شرایط بعد از توسعه نورد ۶۵۰ و همزمان شدن آن دوران با تحریم‌ها نیز گفت: کارشناسان آلمانی که برای همکاری در تولید ریل‌های  U۳۳ و  UIC۶۰ حضور داشتند، کارخانه را ترک کردند. ریل، محصول استراتژیکی که در کنار رعایت کلیه پارامترهای استاندارد EN۱۳۶۷۴ که بسیار سختگیرانه است و پس تولید آن نیاز است، محصول توسط بازرسان بین‌المللی صحه‌گذاری شود. تولید ریلU۳۳ ,UIC۶۰ انجام شد و با رعایت کلیه الزامات استاندارد تحویل راه‌آهن جمهوری اسلامی گردید، کیفیت و شرایط فنی عالی این محصول تعجب کارشناسان و بازرسان راه‌آهن برانگیخت.

اما ذوب آهن اصفهان در کنار اینکه یکبار دیگر با همدلی و تلاش و کوشش شبانه روزی این دوران سخت را نیز پشت سر گذاشت، ریل های  UIC۵۴ و S۴۹ که مخصوص مترو تهران و اصفهان بود تولید کرد و کشور از وابستگی به محصولات استراتژیک ریلی نیاز کرد. در ادامه ریل  R۱۸ را هم تولید شد و معادن را از این حیث بی نیاز به خارج کرد وبه جرات میتوان گفت نیاز کلیه خطوط ریلی کشور را تامین نمود و از وابستگی نجات داد.

یکی دیگر از اعضای خانواده High-tech ریلی ذوب آهن اصفهان،که به واقع نماد بومی‌سازی در صنعت ریلی کشور به شمار می‌رود، ریل سوزن  UIC۶۰ نام دارد که درصنعت ریل به آن  E۱A۱ و چون نامتقارن بود و تا کنون هیچ تجربه‌ای در نورد محصولات نامتقارن در ذوب آهن نبود به ابتکار دفتر طراحی کالیبر وکارشناسان نورد تولید شد؛ که تجلی بخش خودکفایی در صنعت ریلی کشور نام گرفت و پس از آن نیز ریل  UIC۵۴ هم به این جمع صنعتی اضافه شد.

در ادامه  H۳۰ متوسط نورد شد. این محصول از شمش اولیه بیم بلنک تولید ذوب آهن استفاده گردید که گام موثری در خودکفایی داشت. تیرماه امسال  H۳۰ سبک با کیفیت ابعادی عالی و عدم تقارن خوب تولید شد و در مرداد ماه  H۲۴ متوسط و سبک با طراحی دقیق و کمترین هزینه با استفاده از بیم بلنک ذوب آهن تولید شد.

چشم‌انداز تولید محصولات جدید در مدیریت نورد تا پایان سال جاری نیز از جمله سایر سوالات بود که قائم مقام این مدیریت در مقام پاسخ چنین گفت: تولید  Hدر سایزهای ۲۶ – ۲۲ -۳۶- ۴۰ و ۵۰ در نقشه راه کارخانه قرار دارد و بدین منظور گام‌های اولیه برای تولید سه پروفیل  Hجدید در سایزهای ۲۲ و ۲۶ و ۴۰ برداشته شده است. طراحی سایز۴۰ تا پایان مهر ماه امسال به اتمام می‌رسد.

برنامه نورد تیرآهن نیم بال پهن در سایزهای ۳۳ و ۳۶ از شمش ۲۵۰*۳۶۰ طراحی آن انجام شده و نورد این دو محصول از شمش از ابتکارات مجموعه مهندسی نورد است. این سایز شمش به همت کارشناسان مدیریت فولادسازی در حال انجام مراحل تولید است.

جهت افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها از این ماه در نورد ۳۵۰ و ۳۰۰ آمادگی کامل ایجاد شد که کلیه میلگردهای آجدار به روش ترمکس نورد شود که به دلیل کاهش مصرف فروآلیاژ صرفه‌جویی خوبی به دست می‌آید.

وی اظهار داشت: فرآیند ارائه ایده، طراحی و تولید هر یک از این محصولات دستورالعملی منحصربفرد داشت که تدوین شد و در ریل اجرا قرار گرفت.

مهرابی افزود: ارتباط بسیار نزدیک با معاونت بازاریابی و فروش شرکت، تعامل دفتر طراحی مدیریت نورد با تکنولوژهای کارگاه و همچنین همکاری بسیار خوب بخش‌های مختلف کارخانه در این موفقیت‌ها نقش تعیین‌کننده داشته است.