تامین هزینه های مربوط به اداره کشور نیازمند منبعی مطمئن و پایدار است . بدون شک اداره کشور به وسیله درآمدهای مالیاتی بهترین گزینه به شمار می رود.

در همین راستا اخذ مالیات باید براساس اطلاعات شفاف صورت پذیرد تا از این طریق عدالت مالیاتی و رضایت مودیان بیش از پیش برقرار و درنتیجه از فرار مالیاتی جلوگیری شود. با توجه به اهمیت موضوع به وسیله ابزارهای دقیق، ضمن آنکه در وقت و هزینه ها صرفه جویی می شود شفافیت در مبادلات اقتصادی نیز برقرار می شود.

یکی از این ابزارها که در حال حاضر در دستور کار نظام مالیاتی قرار گرفته، استفاده از پایانه های فروشگاهی است. در این خصوص قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان مشتمل بر ۶ فصل و ۲۹ ماده قانونی تصویب شده است که در آن وظایف و تکالیف نهادها، سازمان ها و مودیان تشریح شده است.

بر اساس ماده ۲ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، کلیه اشخاص مشمول مکلفند به ترتیبی که سازمان مقرر می کند نسبت به ثبت نام در این سامانه اقدام کنند. قانونگذار کلیه خرده فروشی ها، واحدهای صنفی و اشخاصی را که مستقیما با مصرف کننده نهایی در ارتباط هستند ملزم به استفاده از پایانه های فروشگاهی و ثبت نام در سامانه مودیان سازمان امورمالیاتی کرده است. مودیانی مه به طور مستقیم با مصرف کننده نهایی در ارتباط نیستند موظف به استفاده از پایانه های فروشگاهی نیستند اما باید صورت حساب های خود را به ترتیبی که سازمان مقرر می کند از طریق سامانه مودیان صادر کنند.

در ماده ۹ این قانون آمده است: در صورتی که مودی، برخی از فعالیت¬ها و یا معاملات خود را کتمان کند یا از صدور صورتحساب-های خود از طریق سامانه مودیان خودداری کرده یا در ثبت قیمت یا مقدار فروش، مرتکب کم اظهاری یا بیش اظهاری شده باشد، سازمان موظف است موارد تخلف مودی را از طریق سامانه مودیان به اطلاع وی برساند.

در این حالت چنانچه مودی موارد مزبور را پذیرفته و آنها را در کارپوشه خود در سامانه مودیان، ثبت یا اصلاح کند، صرفا مشمول جریمه‌های موضوع ماده (۲۲) این قانون خواهد شد. اما در صورتی که مودی، آن موارد را نپذیرفته و از ثبت یا اصلاح آنها در سامانه مودیان امتناع کند، سازمان، مراتب تخلف مودی را با اسناد و مدارک مثبته به هیئت حل اختلاف مالیاتی ارجاع می‌دهد.

در این مرحله، در صورت تأیید تخلف توسط هیئت حل اختلاف مالیاتی، علاوه بر جریمه مودی متخلف، سازمان می‌تواند با مراجعه به مودی یا مطالبه دفاتر و اسناد او، نسبت به حسابرسی دوره¬های مالیاتی سال تخلف، اقدام نماید.

بر اساس ماده ۱۰ قانون یادشده، اشخاص مشمول، مکلف‌اند شماره ‌حساب یا حساب‌های بانکی و شناسه یکتای دستگاه‌های کارت‌خوان بانکی (pos) یا درگاه‌های پرداخت الکترونیکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود را به سازمان اعلام کنند و در موارد استفاده از حساب بانکی یا دستگاه کارت‌خوان بانکی (pos) یا درگاه‌های پرداخت الکترونیکی جدید نیز، اشخاص مشمول مکلف‌اند اطلاعات آنها را بلافاصله از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان به سازمان اعلام نمایند.ممکن است مواردی از قبیل نقص فنی پایانه‌های فروشگاهی، تعطیلی واحد شغلی و یا تغییر شغل و یا تغییر محل فعالیت بوجود آید. مواد ۱۲ الی ۱۴ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، تکالیف صاحبان مشاغل در اینگونه موقعیت‌ها مشخص کرده است; اشخاص مشمول مکلف‌اند در صورتی¬که امکان صدور صورتحساب الکترونیکی به دلیل بروز حادثه یا نقص فنی فراهم نباشد، مراتب را تا پایان روز اداری بعد، از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان یا به هر طریق دیگری که سازمان اعلام می‌کند، به سازمان یا شرکت معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی اعلام کنند و تا زمان امکان‌پذیر شدن صدور صورتحساب الکترونیکی، فروش‌های خود را به ترتیبی که سازمان مقرر می‌کند، ثبت و صورتحساب¬های صادره را به سازمان ارسال کنند.

همچنین در صورتی که به هر دلیل اعم از تعطیلی موقت یا دائم و یا انحلال واحد کسب ‌وکار، بهره‌برداری از پایانه فروشگاهی به طور موقت یا دائم متوقف شود، اشخاص مشمول مکلف‌اند مراتب را ظرف مدت ده روز از توقف بهره‌برداری از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی اعلام کنند.

اشخاص مشمولی هم که نسبت به تغییر شغل یا محل فعالیت، تغییر مالکیت یا اجاره واحد کسب‌وکار اقدام می‌کنند، مکلف‌اند ظرف مدت ده روز تغییرات انجام شده را از طریق کارپوشه خود در سامانه مودیان حسب مورد به سازمان یا شرکت معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی اعلام نمایند. گفتنی است عدم استفاده از سامانه صندوق فروش موجب ت جریمه ای معادل دو درصد فروش خواهد بود. مأخذ محاسبه جریمه، آن بخش از فروشی خواهد بود که عملیات آن در سامانه صندوق فروش ثبت نشده و یا اطلاعات آن در اختیار سازمان قرار نگرفته است.