درآمد نیوز -به گفته رئیس مرکز بهبود کسب و کار وزارت اقتصاد با اعطای شناسه یکتا به دستفروشان، حرفه دستفروشی به عنوان کسب و کار رسمی اعلام می‌شود.

درآمد نیوزبه گفته رئیس مرکز بهبود کسب و کار وزارت اقتصاد با اعطای شناسه یکتا به دستفروشان، حرفه دستفروشی به عنوان کسب و کار رسمی اعلام می‌شود.

رئیس مرکز بهبود کسب و کار وزارت اقتصاد گفت: با اعطای شناسه یکتا به دستفروشان، حرفه دست فروشی به عنوان کسب و کار رسمی اعلام می‌شود.

امیر سیاح با بیان اینکه از روز دوشنبه مرحله اجرایی ساماندهی کسب و دستفروشان سطح شهر تهران آغاز شده است، افزود: با همکاری شهرداری تهران مکان مناسب و ایمن در اختیار این عزیزان قرار خواهد گرفت. همچنین مقرر شده بانک مرکزی هم دستگاه پوز برای این مشاغل در نظر بگیرد.

او گفت: با کمک شهرداری‌ها و وزارت کار، شغل دستفروشی از یک حرفه کاذب و مزاحم به یک شغل مفید و رسمی و در چارچوب خواسته‌های شهرداری‌ها تبدیل می‌شود.

رئیس مرکز ملی پایش و بهبود محیط کسب و کار وزارت اقتصاد افزود: صاحبان این مشاغل با ارائه کد ملی می‌توانند مجوز کسب و کار دریافت کنند.

حکایتی قدیمی با رویکردی جدید

حکایت دستفروشی حکایت تازه‌ای نیست و حکایت قدیمی هم نخواهد بود، اما دستفروشان جدید بعد از فروش آن قدیمی دوره گردان قدیمی که کوچه به کوچه می‌گشتند تا آخر شب به خانه ببرند خیلی فرق دارد؛ حالا دیگر مغازه دارانی را می‌توان دید که خود در مغازه نشسته‌اند و جنسشان در پیاده رو بساط است فروشنده‌ای هم به خدمت گرفته‌اند، تا وسایلشان را به فروش برساند و بعضی‌ها هم ادعای مالکیت بر سر نقطه‌ای را دارند که در آنجا بساط داشتند و می‌خواهند به هر قیمتی شده، آنجا را در دست داشته باشند.

بهبود وضعیت اقتصادی کسبه، ارتقاء کیفیت دسترسی، ارتقاء ایمنی و سلامت شهروندان، بهبود شرایط زیست محیطی و کاهش ترافیک، کمک به گذران اوقات فراغت شهروندان و مسافران در محیطی با ظرفیت‌های تجاری، فرهنگی و گردشگری، گسترش فضا‌های مشارکت جمعی و همگانی، افزایش تعاملات اجتماعی و تجدید حیات و بازآفرینی بافت تاریخی شهر سنندج از جمله مزایایی بوده که در طرح پیاده مداری در نظر گرفته شده است.

جابه جا کردن دستفرشان در هر مکان و شهری راهکار آسانی نیست و در درجه اول در مکان در اختیار ساماندهی شوند و این هم با برپایی شب بازار، هفته بازار و فعالیت در ساعات خاصی از شبانه روز میسر است.

دست‌فروشی بیماری اقتصادی یا شغل پردرآمد

بیشتر کسانی که معترض این ساماندهی شده‌اند یا مغازه دارانی هستند که مغازه خود را به اجاره داده‌اند و یا عوامل خود را برای فروش اجناس مغازه به صورت دستفروشی به خیابان می‌فرستند.

اشتغال دستفروشان

دستفرشان مدعی هستند که بیکاری اذیتشان می‌کند و معیشت خانواده هایشان به مشکل برخورده است، یکی از مغازه داران می‌گفت که یکی از دستفروشان را می‌شناسد که گردش حساب میلیونی دارد و با این خودش صاحب چند مغازه در یکی از پاساژهاست، ولی دست از دستفروشی بر نمی‌دارد.

چرا دستفروشی شغل رسمی شد؟

یک فعال حوزه کار تبدیل شدن دستفروشی به شغل رسمی را در راستای آسان شدن شرایط کسب و کار در جامعه عنوان کرد و گفت: در حال حاضر توان خرید مغازه و پرداخت اجاره‌های سنگین وجود ندارد و افراد مایلند به مشاغلی بپردازند که کمترین هزینه و بیشترین سودآوری و درآمدزایی را برایشان داشته باشد.

هادی ابوی درباره تبدیل شدن دستفروشی به شغل رسمی در کشور ابراز عقیده کرد و گفت: معتقدم زمانی که فضای کسب و کار را سخت می کنیم و دریافت مجوزها دشوار می‌شود، پدیده‌ای مثل دستفروشی رواج می یابد. در شرایط فعلی ایجاد اشتغال از هر منظر حایز اهمیت است و لذا این اقدام را در راستای تسهیل شرایط کسب و کار می دانم.

وی افزود: سالهای سال است که بر ساماندهی پدیده دستفروشی و دستفروشان در کشور تاکید داریم و در این راستا مکان‌هایی برای استقرار دستفروشان درنظر گرفته شده و جمعه بازارها و روزبازارها ایجاد شده است.

دستفروشی هم شغل است

این فعال حوزه کار ادامه داد: به طور حتم دستفروشی و مشاغلی از این دست که بازارهای متعددی ایجاد می کند و علاوه بر درآمدزایی، زمینه عرضه کالاهای متنوع را فراهم می‌کند، هزینه کمتری برای افراد دارد. در حال حاضر ایجاد یک کسب و کار به قدری سخت است که اگر کسی بخواهد مغازه‌ای بخرد یا اجاره کند باید هر چه دارد برای این کار بگذارد و لذا چون توان خرید یا پرداخت اجاره‌های سنگین وجود ندارد افراد مایلند به مشاغلی بپردازند که کمترین هزینه و بیشترین سودآوری و درآمد را برایشان داشته باشد.

ابوی درباره نحوه فعالیت دستفروشان گفت: دستفروشان نمی‌توانند در هر گوشه و کناری بساط کنند بلکه ساماندهی آنها باید در دستور کار قرار گیرد چرا که برخی از مشاغل را به خطر می اندازند.

وی تصریح کرد: اگر قرار باشد دستفروشی به شکل آزاد و در هر کجایی رواج داشته باشد به ضرر کسبه و مردم خواهد بود. تصور کنید شخصی سرمایه خود را به کار گرفته و مغازه‌ای باز کرده است و یک نفر دیگر اقلام و کالاهای داخل مغازه او را درست در برابر مغازه بساط کرده و بفروشد. این کار شیوه خوبی نیست و کسبه را دچار مشکل می کند لذا باید بازار روزها را برای حضور دستفروشان فعال کنیم و مکان‌هایی برای فعالیت آن ها در نظر بگیریم.

این فعال حوزه کار در پاسخ به این پرسش که آیا تبدیل شدن دستفروشی به شغل رسمی برای دولت نفعی دارد یا خیر؟ گفت: شاید از این منظر دولت خیلی منتفع نشود و درآمدی نداشته باشد ولی سودش این است که افرادی که دنبال شغل و درآمد هستند در فضای موجود بتوانند آسان تر مشغول کار شوند و محصولات مختلف اعم از خانگی و صنایع دستی را به فروش برسانند.

قانون در مورد دستفروشی چه می‌گوید، آیا این حق به رسمیت شناخته شده است؟

در حال حاضر اگر بحث در مورد شهر تهران باشد، ما یک مصوبه نسبتا کامل تحت عنوان «ساماندهی مشاغل سیار و بی کانون» (مصوب بهمن ۱۳۹۷ شورای اسلامی شهر تهران) را داریم که هم دربرگیرنده مشاغل سیار موتوری مثل ون کافه‌ها هست و هم دستفروشان بساط گستر. این مصوبه هم اشکل مختلف دستفروشی را لحاظ کرده است اعم از راسته بازار (همین شکل موجود بساط گستری، اما با انتظام بخشی)، بازارچه‌ها (اعم از پارک بازار، پارکینگ بازار و.)، بازار‌های روز و شب بازار (زیست شبانه). در این مصوبه شناسنامه‌دار شدن دستفروشان، الزام به ایجاد تشکل برای آن‌ها و نظارت جامعه مدنی از طریق حضور سازمان مردم نهاد مرتبط در کمیته برنامه‌ریزی مصوبه که وظیفه نظارت و سیاست‌گذاری را برعهده دارد، لحاظ شده است، اما تقریبا می‌توان گفت هیچکدام این‌ها عملیاتی نشده است. این مصوبه پیشینه‌ها و پشتیبان‌هایی را نیز داراست که از آن جمله‌اند: مواد ۳ و ۸۵ قانون نظام صنفی (واحد‌های صنفی سیار و بازارچه‌ها)، ماده ۱۶ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار (الزام شهرداری به تخصیص فضا‌های مناسب برای فروشندگان کم سرمایه)، گزارش مهر ۱۳۹۳ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (مبنی بر «اگر دستفروشان پاسخگوی نیاز‌های مردم باشند و موجب مزاحمت نشوند مشمول تبصره یک بند دوم ماده ۵۵ قانون شهرداری نمی‌شوند و موجب ضمان نخواهند بود») و گزارش اردیبهشت ۹۸ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی که به صراحت به رسمیت شناسی دستفروشی را توصیه می‌کند.

  • نویسنده : محمدرضا آذین