انرژی همواره نقش بسیار مهمی در زندگی انسان‌ها داشته و از جمله عواملی است که رشد اقتصادی کشورها را امکان‌پذیر می‌کند. بخش قابل توجهی از انرژی مصرفی کشورمان  از منابع سوخت فسیلی مانند نفت، ذغال سنگ و گاز طبیعی تأمین می‌شود، این در حالی است که میلیون‌ها سال زمان لازم است تا این منابع سوختی جایگزین شوند.

محمدرضا آذین

انرژی همواره نقش بسیار مهمی در زندگی انسان‌ها داشته و از جمله عواملی است که رشد اقتصادی کشورها را امکان‌پذیر می‌کند. بخش قابل توجهی از انرژی مصرفی کشورمان  از منابع سوخت فسیلی مانند نفت، ذغال سنگ و گاز طبیعی تأمین می‌شود، این در حالی است که میلیون‌ها سال زمان لازم است تا این منابع سوختی جایگزین شوند.

ایران در دهه‌های گذشته علی‌رغم تمام مشکلات اقتصادی، با توجه به منابع سرشار انرژی خود در زمینه نفت و گاز و برق نه تنها مشکلی نداشته، بلکه به کشورهای همسایه صادر نیز می‌کرده، اما اکنون ناچار به خرید برق از ترکمنستان و آذربایجان و ارمنستان شده است.

برق تولیدی  در ایران حدود ۹۰ هزار مگاوات است که حدود یک هزار مگاوات آن از محل انرژی های تجدید پذیر تامین می شود . کشورمان درحال حاضر  ۲۰ هزار مگاوات کمبود  تولید برق در فصل تابستان را دارد که رقم بسیار بالایی است و این مشکل در کوتاه مدت نیز قابل جبران نیست. بحران برق باعث می‌شود تا بخش تولید بیشتر زیان ببیند و رشد اقتصادی کاهش ‌یابد. که نتیجه بیکاری افزایش خواهد یافت و سفره مردم کوچکتر خواهد بود.

 ساخت یک نیروگاه فسیلی حداقل به چهار سال زمان نیاز دارد. بخش‌هایی از نیروگاه در داخل ساخته می‌شود، ولیکن قسمتهای از ان وارداتی است که با وجود تحریم‌ها ، واردات تجهیزات اساسی و کلیدی نیروگاه غیرممکن شده است. بنابراین راهکاری های فعلی اعم از قطعی برق در بخش های مختلف و یا اجبار صنعت به تامین برق توسط خودش به شکل مسکنی برای بحران برق  است مانند بیماری که به سرطان دچار شده است و نمی‌توان او را با آسپرین و مسکن معالجه کرد.

درصورتیکه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر یا پاک در جهان، روز به روز در حال افزایش است و در همین راستا، قیمت پنل‌های خورشیدی رو به کاهش و ظرفیت تأمین انرژی از نور خورشید شدت یافته است؛ به‌گونه‌ای که طبق مطالعات صورت گرفته، پیش‌بینی می‌شود که طی پنج سال آینده، پنل‌های خورشیدی بیش‌تری در جهان نصب شود تا جایی که ظرفیت آن به یک تریلیون وات خواهد رسید.

امروزه تمامی کشورها در سراسر دنیا با موضوع گرم شدن کره زمین روبه‌رو هستند و افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر راهکار مؤثری برای کاهش این افزایش دماست. همچنین افزایش فزاینده تقاضای انرژی؛ ناشی از افزایش جمعیت و رشد مصرف در تمام کشورهای دنیا باعث شده تا اهمیت توجه به انرژی‌هاِی تجدیدپذیر بیشتر شود.

ایران با داشتن ۳۰۰ روز آفتابی با تابشی بیش از دو سوم مساحت کشور یکی از کشورهایی است که از بالاترین فرصت برای بهره برداری از انرژی های تجدید پذیر خصوصا انرژی خورشیدی برخودار است. به دیگر منابع اصلی انرژی های تجدید پذیر کشورمان می توان به انرژی خورشیدی، انرژی باد، انرژی برقابی، انرژی زیست توده، هیدروژن، انرژی زمین گرمایی و.. اشاره داشت که تماما فرصت های الهی برای ایران است.

استان‌های جنوبی ایران مکانی ایده‌آل برای  بهره‌مندی از پروژه‌های خورشیدی و تولید انرژی تجدیدپذیر هستند این در حالی است در چند سال اخیر بخش خصوصی توانمندی خود را در ارتباط با انرژی‌های تجدیدپذیر و استفاده از آن به اثبات رسانده است.

دلیل اصلی این انتقال انرژی به انرژی  تجدید پذیر، افزایش تقاضای برق در کشور  است و با توجه به این‌که پنل‌های خورشیدی قیمت هزینه‌های تولید برق را کاهش می‌دهند، هر روز قیمت تولید برق از این طریق رقابتی‌تر خواهد شد و راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی هر روز مقرون به‌صرفه‌تر می‌شود.

البته بیشتر برنامه‌ریزی دولت برای تشویق و ترغیب سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این زمینه و از طرفی هم سیاست‌گذاری برای توسعه بوده است؛ سیاست فعلی دولت احداث مستقیم نیروگاه‌های خورشیدی و بادی توسط خود دولت نیست . روندی که در سالهای اخیر در پیش گرفته شده، اما در اقدام، این روند کند شده است.

در پایان گفتنی است که پروژه‌های تجدیدپذیر می‌توانند منافع اقتصادی بسیاری را برای کشور به همراه داشته باشند. از آنجایی که این پروژه‌ها عموما در بیرون از مناطق شهری ساخته می‌شوند، می‌توانند جنبه توریستی داشته و سبب جذب سرمایه و ایجاد شغل در این صنعت شوند. با توجه به اینکه کشورهای منطقه اعم از عربستان، عمان، امارات متحده عربی توجه ویژه ای بر این صنعت نموده وتمامی برنامه های تولید برق در کشورشان را نیز بر حوزه انرژی های تجدید پذیر بنا نموده اند. و تاسال ۲۰۳۰ تصمیم بر انتقال حداقل ۳۰ درصد ظرفیتهای نیروگاهی خود را برای این صنعت گذاشته اند. بنابراین در برنامه توسعه هفتم نیز سنگ بنا و اقدام توسعه ای انرژی های تجدید پذیر باید جدی تر گرفته شود.