برای سلامت نظام اقتصادی هر کشور، وجود شفافیت در عملیات مالی یک ضرورت است و لازمه تحقق این هدف استفاده از ابزارهایی متناسب با پیشرفت فناوری های روز دنیا است. یکی از ابزارهایی که امروزه استفاده از آن سبب شفافیت اقتصادی و عدالت مالیاتی می شود، پایانه های فروشگاهی است.

با اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۹۴/۰۴/۳۱، به موجب تبصره (۲) ماده (۱۶۹) این قانون، سازمان امور مالیاتی کشور مکلف به پیاده‌سازی سامانه صندوق مکانیزه فروش شد و متعاقب آن قانون «پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان» در مهر ماه سال ۱۳۹۸ تصویب و به دولت ابلاغ شد.

در ماده یک قانون و در تعریف پایانه فروشگاهی آمده است: »پایانه فروشگاهی، رایانه، دستگاه کارتخوان بانکی (pos)، درگاه پرداخت الکترونیکی یا هر وسیله دیگری که امکان اتصال به شبکه‌های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور و سامانه مودیان را داشته و از قابلیت صدور صورت‌حساب الکترونیکی برخوردار باشد.»

این قانون، حاوی ۲۹ ماده و ۲۸ تبصره است و وظایف شرکت های معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی، شرایط، الزامات، تعاریف، جرایم، بخشودگی‌ها، معافیت‌ها و روش اجرای نوین اخذ مالیات از فروشنده کالا و خدمات که از طریق دستگاه POSE و حافظه مالیاتی، تراکنش انجام می‌دهد و اطلاعاتش در سامانه مودیان ثبت شده را مشخص کرده است.

این قانون بسیار مهم، پس از اجرا و راه اندازی سامانه، مدتی را به مشمولان وقت داده تا نسبت به ثبت نام در سامانه و ایجاد فولدر، اقدام کنند تا مشمول جریمه ۱۰ درصدی نشوند البته قابل ذکر است که همه اطلاعات ثبت شده مودیان در سامانه، محرمانه است.

طبق ماده ۴ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که مشمولان این قانون، از ثبت اطلاعات در سامانه، اجتناب کنند، تخلف کرده و ممیزان و کارشناسان مالیاتی، حق مراجعه به محل فعالیت مودی داشته تا دفاتر و اسناد آن‌ها را بررسی کنند.

پاسخ گویی به استعلامات الکترونیکی درباره اعتبار سنجی مودیان، اخذ و ارائه استعلام های لازم به دستگاه های اجرایی از طریق بسترهای یکپارچه دولت مثل دولت همراه، اتصال سامانه دولت همراه و مرکز ملی تبادل اطلاعات به سامانه مودیان طبق ماده شصت و هفتم قانون برنامه ۵ ساله ششم توسعه اقتصادی کشور، فراخوانی و تبادل اطلاعات از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات و صدور صورتحساب الکترونیکی که مبنای محاسبه اعتبار مالیاتی مودیان خواهد بود از مهمترین ویژگی‌های این سامانه است.

با اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، شاهد انقلابی در شفافیت مالیاتی هوشمند و کاربردی کردن استفاده از صورتحساب الکترونیکی در واحدهای صنفی مشمول قانون مالیات‌های مستقیم خواهیم بود.
به این ترتیب سازمان امور مالیاتی کشور این فرصت را یافته است تا با فراهم شدن بستر قانونی و با استقرار پایانه‌های فروشگاهی در نظام مالیاتی، سیستمی منظم و قابل اعتماد را برای رعایت عدالت و شکوفایی اقتصاد کشور ایجاد کند که این امر منجر به شفاف‌سازی اطلاعات اقتصادی، مکانیزه کردن نظام مالیاتی در کشور، تحقق عدالت مالیاتی و رعایت حقوق شهروندان می‌شود.