سال تحصيلي جديد را در حالي آغاز‌ کرده‌ايم که همراه با اين شرايط سخت و رنج آور ناشي از کرونا، تورم لجام گسيخته نيز امان از مردم به‌ويژه دهک‌هاي متوسط و پايين جامعه بريده و از اقلام سفره معيشت آنها يکي بعد از ديگري کم کرده است

محمد زاهدی اصل استاد مددکاری اجتماعی

درآمد نیوز – سال تحصیلی جدید را در حالی آغاز‌ کرده‌ایم که همراه با این شرایط سخت و رنج آور ناشی از کرونا، تورم لجام گسیخته نیز امان از مردم به‌ویژه دهک‌های متوسط و پایین جامعه بریده و از اقلام سفره معیشت آنها یکی بعد از دیگری کم کرده است، گویا هیچ‌نظارت و کنترلی بر این اوضاع نیست و اخلاق کسب و کار تا آنجا سقوط کرده است که رئیس اتحادیه لبنی کشور در رسانه ملی به صراحت اعتراف می‌کند که ۲۰‌هزار تن کره در انبارها ذخیره کرده‌اند و زمانی که با پرسش توام با تعجب خبرنگار مواجه می‌شود که آیا معنای این کار احتکار نیست؟ پاسخ می‌دهد منتظر اعلام نرخ جدید هستیم‌! این تنها یک نمونه است‌، مسائل و مصائب مربوط به معیشت مردم به حدی است که قلب هر انسانی را به درد می‌آورد و موضع مسئولین هم که در این خصوص‌، رسانه‌ای می‌شود نه تنها تسکین‌دهنده آلام و دردهای مردم نیست بلکه غالبا به‌دلیل عدم عمل به وعده ها و گفته‌ها‌، موجب فشار توام با استرس و عصبانیت مضاعف آنها می‌شود که طبق نظر کارشناسان ذیربط چنین اضطرابی باعث کاهش قدرت دفاعی بدن و افزایش احتمال ابتلا به ویروس کرونا می‌گردد و این وضعیت در آغاز سال تحصیلی ، شیرینی خاطرات مهرماه‌، ماه مهربانی‌ها را به تلخی و اندوه مبدل می‌سازد. اینجانب که بیش از پنجاه سال با تکیه بر اصول مبتنی بر ارزش‌ها و باورهای حرفه‌ای در حوزه خدمات اجتماعی به‌عنوان معلم و کارشناس مددکاری اجتماعی در دفاع از حریم انسان‌ها و حفظ شأن و منزلت مخاطبین حرفه، صمیمانه و متواضعانه نکاتی را به سیاستگذاران‌، متولیان و کارگزاران آموزش‌عالی کشور معروض می‌دارم به این امید که موثر واقع شود . همراهی و همکاری ارزشمند مسئولین محترم وزارت علوم با با سازمان برنامه در افزایش حقوق اعضای هیات علمی در پایان سال ۱۳۹۸‌، همانند تمامی کارکنان کشوری و لشکری و در تبع آن موضوع همسان سازی بازنشستگان با شاغلین از اول مهرماه ۱۳۹۹‌، موجب قدردانی است هرچند تورم فزاینده ، چنین افزایشی را بی‌اثر کرده است و البته برای آن باید تدبیری اساسی اندیشید و نمی توان تنها دلیل بی‌‌‌ارزش شدن پول ملی و گرانی لجام گسیخته را تحریم‌ها معرفی کرد.

تجربه آموزش مجازی در نیم سال گذشته نشان داد که این شیوه جدید در حفظ سلامت مجموعه دانشجویان و دانشگاهیان بسیار موثر و عقلانی بوده است، لذا شایسته است که همین شیوه تا رسیدن به یک ایمنی قابل قبول ادامه پیدا کند و با عنایت به آغاز موج سوم شیوع ویروس کرونا نباید نسبت به حضور فیزیکی اعضای هیات علمی و کارکنانی که می‌توانند با دورکاری و نوبت کاری به وظایف خود عمل کنند اصرار داشت.

با کسب تجارب آموزش مجازی و بررسی قوت و ضعف آن می‌توان با ابداع روش‌های نو نسبت به ارتقای کیفی این سیستم آموزشی کمک کرد، چراکه به جهت عدم ارتباط واقعی استاد و دانشجو در فضای کلاسی و محدودیت‌های فضای مجازی در مشارکت حداکثری دانشجویان به‌ویژه در دوره‌های تحصیلات تکمیلی به‌زعم اینجانب کیفیت آموزش عالی افت کرده و بعد تربیتی تعلیم و تربیت مورد غفلت قرار گرفته است و این ضعف برای دروس کارگاهی و کارورزی‌ها مضاعف بوده است.

متولیان ارشد نظام آموزشی بهتر از همه می‌دانند که گسترش کمی آموزش‌عالی و واحدهای آموزشی‌، به‌شدت به کیفیت آموزش صدمه زده است بررسی‌ها نشان می‌دهد که در کشورمان به اندازه کل اروپا واحد آموزشی وجود دارد آیا واقعا به این حد از موسسات عالی آموزشی نیازمندیم‌؟ آن هم در شرایطی که بر اساس آمار اعلام شده از سوی برخی از مسئولین و نهادهای ذیربط ، حدود ۴۰‌درصد از دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها بیکار و یا فاقد شغل مرتبط با تحصیل خود هستند و چنین وضعیتی، تبعات زیانباری دارد که تجرد و بالا رفتن شدید سن ازدواج یکی از آنهاست. – در رابطه با بند فوق با تاسف باید اعلام کنم که در دادن مجوز رشته پذیرش دانشجو، به ضوابط ذیربط و در راس آنها وجود حداقلی عضو هیات علمی با تخصص رشته مرتبط‌، کمتر توجه شود که نمونه آن مربوط به رشته تخصصی خودم در پذیرش دانشجو در واحدهای دانشگاهی پیام نور، دانشگاه علمی کاربردی و غیرانتفاعی است که در تعداد قابل توجهی از آنها حتی یک عضو هیات علمی مرتبط و مقیم وجود ندارند که نتیجه آن ورود فارغ‌التحصیلان ضعیف به عرصه‌های خدمت به‌ویژه نهاد مهم خانواده است که مسلما آثار زیانباری را درپی دارد.

تجربه نشان داده است که پولی کردن دانشگاه با هدف درآمدزایی و کمک به کسری بودجه و گسترش آن با عناوین مختلف‌، کیفیت آموزش عالی را تحت تاثیر قرار داده و تشدید این وضعیت در سال تحصیلی جدید به بهانه فقدان منابع و محدودیت تخصیص بودجه دولتی به خصوص برای پذیرش نوبت دوم (‌شبانه‌) و پردیس‌ها در مقطع دکتری با عنایت به کاستی‌های مطرح شده، اعتبار دوره‌های دکترای تخصصی را مخدوش ساخته است و لذا چنین سیاستی شایسته بازنگری است.

موضوع سرقت علمی ، همواره یکی از دلمشغولی های دلسوختگان آموزش عالی بوده و هست ، بخشی از این معضل به کارگزاران جامعه علمی یعنی اعضای هیات علمی مربوط است که اگر دقت علمی و صبوری لازم را داشته باشند ، به خصوص با تسهیلات مجازی که برای کنترل این تخلفات ایجاد شده است‌، هیچ‌دانشجویی در دوره‌های تکمیلی نمی‌تواند مرتکب چنین رفتار و عمل زشتی شود و به سهولت می‌توان سره را از ناسره تشخیص داد ولی بخش دیگری از این وضعیت به فضای نابسامان علم بازاری و تجاری برمی‌گردد که متاسفانه برخی از استاد نماها هم در این وادی کارگزاری می‌کنند و نتیجه آن پایان‌نامه فروشی، مقاله فروشی و مدرک فروشی و…. است.