پایگاه خبری درآمد نیوز –در طول یک هفته اخیر شاهد وضع مقررات و مصوبات گوناگونی در حوزه معدن و صنایع معدنی بودیم. مهمترین مصوبه ظرف یک هفته اخیر را باید ایجاد محدودیت در طرف تقاضا برای خرید آهن اسفنجی و کاتد مس در بورس کالا دانست.

امید می‌رود اجرای این سیاست مانع‌گران‌فروشی و همچنین کاهش تقاضای سوداگرانه برای خرید این محصولات شود. در همین حال شاهد افزایش امیدواری فعالان بازارهای مالی و کالایی دنیا نسبت به رشد کمتر نرخ بهره دلار آمریکا از سوی فدرال ‌رزرو هستیم. این امیدواری به رشد بهای فلزات در بازارهای جهانی منتهی شده است.

تلاش برای بازگشت آرامش به بازار فولاد

در طول هفته‌های گذشته با وجود روند کاهشی بهای فولاد در بازار جهانی، قیمت این محصول در بورس کالای ایران به‌طور مستمر رشد داشته است. روند افزایشی قیمت در برخی از حلقه‌های زنجیره فولاد جدی‌تر است. به‌عنوان مثال در هفته‌های اخیر میزان رقابت برای خرید آهن اسفنجی در بورس کالا شدت گرفته است. رقابت برای خرید آهن اسفنجی در رینگ معاملاتی بورس کالا در هفته منتهی به ۲۷ آبان‌ماه برابر ۱۵ درصد برآورد شده است. این رقابت گسترده به دلیل پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه این محصول حاصل شده است. بنابراین معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت سیاست جدیدی را با هدف ایجاد محدودیت در خرید آهن اسفنجی در بورس کالا و اختصاص آن تنها به تولیدکنندگان شمش و اسلب وضع کرده است. انتظار می‌رود اجرای این سیاست به کنترل طرف تقاضا منتهی شود و از شکل‌گیری رقابت برای خرید سرمایه‌ای جلوگیری کند.

در نامه معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت خطاب به مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران چنین آمده است: «با توجه به محدودیت‌های فنی تولید آهن اسفنجی و کاتد مس نسبت به میزان نیاز واحدهای مصرف‌کننده، مورد امتنان است تا اطلاع ثانوی و به‌منظور جلوگیری از التهاب بازار، خرید آهن اسفنجی در بورس کالا صرفا توسط واحدهای تولیدکننده شمش فولادی و کاتد مس توسط صنایع پایین‌دستی زنجیره مس انجام پذیرد.»

بدون تردید کنترل قیمت آهن اسفنجی می‌تواند به کاهش بهای محصولات تولید شده در سایر حلقه‌های زنجیره فولاد منتهی شود. با این وجود اصلاح گسترده‌تر و اساسی‌تری در روند قیمت‌گذاری این زنجیره ضروری به‌نظر می‌رسد.

روند رو به رشد صادرات فولاد ایران

صادرات پیش‌شرطی اساسی برای تداوم تولید در صنایع مختلف به‌ویژه در زنجیره فولاد است. در هفته‌ای پشت سر گذاشتیم آمار جدیدی از فروش جهانی فولاد ایران در مهر ماه منتشر شد. براساس آمار مجموع صادرات فولاد طی مهر ماه با رشد ۴۶ درصدی نسبت به ماه پیش از آن (شهریور) مواجه شد. طی این مدت ۱.۱۲ میلیون تن از تولیدات فولاد روانه بازارهای صادراتی شد.

در همین حال باید خاطرنشان کرد که مجموع ارزش صادرات بخش معدن و صنایع معدنی کشور در ۷ ماهه ابتدایی امسال برابر ۶٫۶۶ میلیارد دلار برآورد شده است. مجموع صادرات این بخش در مهر ماه و در مقایسه با شهریور، رشد ۲۲۰ دلاری را تجربه کرده است. گفتنی است بیشترین ارزش صادرات در حوزه معدن و صنایع معدنی با رقم ۳٫۱۴ میلیارد دلار مربوط به حوزه فولاد بود، بنابراین این بخش ۴۷درصد ارزش صادرات معدن و صنایع معدنی را به خود اختصاص داده است.

پس از آن، مس با صدور ۸۴۸ میلیون دلار محصول،۱۳درصد ازرش صادرات این حوزه را در اختیار گرفت. آلومینیوم با صدور ۶۶۰ میلیون دلار در جایگاه سوم و روی با صادرات ۳۴۳ میلیون دلار در رده چهارم قرار گرفت. از سوی دیگر گندله سنگ آهن با ۲۸۹ میلیون دلار و سیمان با ۱۹۵ میلیون دلار در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند.

کیفیت پیش‌شرط حضور موفق در بازار جهانی

تامین کیفیت پیش شرطی برای حضور موفق محصولات تولید شده در بخش معدن و صنایع معدنی به بازار جهانی است. بر همین اساس نیز صادرکنندگان محصولات فولادی به دریافت گواهی صادراتی از بورس کالا ملزم شده‌اند. انتظار می‌رود این سیاست جدید، کیفیت محصولات صادراتی فولاد ایران را تنظیم کند و به اعتلای نام و برند ایران در بازار جهانی منتهی شود.

بر همین اساس نیز طبق اظهارات مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت مقرر شده فعالان صادراتی و افراد حقیقی و حقوقی که قصد صدور کالاها، محصولات و تولیدات فولادی خود را به بازارهای هدف صادراتی دارند، ابتدا گواهی صادراتی اخذ کنند. اخذ گواهی صادراتی بر اساس ابلاغیه و مصوبه کمیته مدیریت بازار وزارت صمت صادرمی‌شود. این طرح به طور موقت در دو هفته (از ۲۱ آبان ماه تا ۵ آذر ماه) به اجرا در خواهد آمد و پس از آن داشتن گواهی صادراتی برای صادرکنندگان الزامی خواهد بود.

ارائه تسهیلات برای خرید ماشین‌آلات تولید داخل

تامین تجهیزات و ماشین‌آلات یکی از چالش‌های همیشگی فعالان بخش معدن است. همزمان سیاست گذاران نیز به دنبال ترویج خرید ماشین‌آلات تولید داخل با هدف حمایت از داخلی‌سازی هستند. بر همین اساس نیز مقرر شد صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی با همکاری معاونت معادن و فرآوری مواد معدنی وزارت صمت و سازمان ایمیدرو و در راستای توسعه معدنکاری و نوسازی و تامین ماشین‌آلات معدنی، برای خرید ۳ مدل بیل مکانیکی، ۳ مدل لودر چرخ لاستیکی، یک مدل بلدوزر و دو مدل تراک معدنی تولید داخل، تسهیلات ۱۲ درصد، با ۶ ماه تنفس و ۴۲ ماه باز پرداخت اعطا کند.

چنانچه ماشین‌آلات یاد شده از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشند، حمایت از صنایع داخلی با حمایت از سیاست گذاران وارد فاز جدید و نتیجه بخشی خواهد شد.

ایمنی حلقه فراموش شده معدن

ایران از ظرفیت‌های غنی معدنی برخوردار است. بهره‌مندی از این ذخایر مسیر توسعه اقتصادی کشور را تسهیل می‌کند. با این وجود انتظار می‌رود ایمنی اولویت نخست در بهره‌برداری از تجهیزات معدن باشد. بر همین اساس نیز صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی از اعطای تسهیلات برای حمایت از اکتشاف، افزایش ایمنی و تجهیز معادن زغال‌سنگ خبر داده است.

با توجه به ماهیت معادن زغال‌سنگ، تسهیلات یارانه دار و دارای یارانه سود تسهیلات است که علاوه بر منابع داخلی بانکی، توسط صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی نیز پرداخت می‌شود. این صندوق برای افرادی که در عرصه تولید زغال‌سنگ فعالیت می‌کنند یا می‌خواهند فعالیتی را آغاز کنند به منظور تجهیز و افزایش ایمنی معادن زغال‌سنگ، حمایت‌های ویژه‌ای را در نظر گرفته ضمن اینکه در کنار این موضوع، همسان با دیگر معادن در زمینه بهره‌برداری، ارائه خدمات گذشته نیز تداوم دارد.

نگاهی به بازارهای جهانی

در طول یک هفته اخیر شاهد روند رو به رشد بازارهای مالی و کالایی دنیا بودیم. عقب‌نشینی تورم مصرف‌کننده در آمریکا در ماه نوامبر بیش از آنچه انتظار می‌رفت و امیدواری نسبت به کاهش سختگیری فدرال رزرو در سیاست انقباضی به سقوط حدود ۴ درصدی شاخص دلار آمریکا تنها ظرف روز یک روز منجر شد و از رشد بهای فلزات در بازار جهانی حمایت کرد.

تورم مصرف‌کنندگان آمریکایی برای ماه نوامبر امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل ۷٫۷ درصد اعلام شد؛ این درحالی است که اقتصاددانان تورم ۸ درصدی را برای ماه نوامبر برآورد کرده بودند. این ترتیب تورم برای آمریکایی‌های در ماه نوامبر به کمترین میزان پس از فوریه امسال رسید. درنتیجه فعالان بازارهای مالی و کالایی بار دیگر به افزایش ۵۰ واحدی نرخ بهره به جای رشد ۷۵ واحدی آن امیدوار شده‌اند.

همزمان کاهش محدودیت کرونایی در چین از سوی کمیسیون ملی بهداشت این کشور ظرف روز پایانی هفته گذشته موضوع دیگری بود که به رشد بهای فلزات در بازار جهانی منتهی شد. بدون تردید شرایط یاد شده بر بازارهایی کالایی و فلزی ایران نیز تاثیرگذار خواهد بود.