توافقات اخیر برای توسعه همکاری‌های ایران و قطر در حالی با حضور رئیس جمهوری و وزیر نیرو به عنوان رئیس “کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر” به امضا رسیده است که سابقه همکاری‌های دو کشور دوست و همسایه در قالب کمیسیون‌های همکاری مشترک به بیش از ۲۵ سال می‌رسد.

به گزارش درآمد نیوز، بر این اساس در نگاهی اجمالی به بررسی سوابق همکاری‌های اقتصادی دو کشور در قالب کمیسیون مشترک پرداخته‌ایم؛ همکاری‌هایی که از سال ۱۳۷۴ آغاز شده است و تاکنون ادامه دارد و در بخش آب و برق نیز دارای دستاوردهای مهمی است، از سنکرون شبکه برق دو کشور گرفته تا توافق برای تاسیس مرکز جهانی آب های نامتعارف و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر.

اجلاس یکم و امضای تفاهمنامه ۱۷ بندی

بنا بر این گزارش برگزاری نخستین اجلاس مشترک ایران و قطر در سال ۱۳۷۴ و در سفر حجت الاسلام ناطق نوری رئیس وقت مجلس به دوحه کلید خورد و طی آن دو طرف نسبت به برگزاری کمیسون مشترک ابراز تمایل و توافق کردند. اولین اجلاس در مراسم افتتاح خط آهن مشهد، سرخس، تجن طی روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت ۱۳۷۵ در مشهد با حضور حضور وزیر وقت اقتصاد، دارایی و وزیر بازرگانی قطر، برگزار و یادداشت‌تفاهمی در۱۷ بند به امضا رسید.

اجلاس دوم؛ امضای تفاهم در ۲۶ بند

دومین اجلاس کمیسیون های مشترک همکاریدر بهمن ۱۳۷۷ در دوحه برگزار شد و طی آن یادداشت‌تفاهمی در ۲۶ بند به امضای رسید. پیش برد توافقات اجلاس اول و از جمله توافق بر سر تأسیس مرکز تجاری در بوشهر و دوحه، طرح موافقتنامه حمل و نقل دریایی، پاراف پیش‌نویس موافقتنامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، استقبال از تأسیس اتاق مشترک بازرگانی برخی موضوعاتی بود که بعدها در قالب سند همکاری به امضای مقام های مسئول دوکشور رسید.

اجلاس سوم و میزیانی تهران

سومین اجلاس همکاری های مشترک اقتصادی ایران و قطر در خرداد ماه ۱۳۷۹ و در آستانه سفر امیر قطر به تهران برگزار و طی آن تمهیدات لازم برای انعقاد شش سند همکاری همزمان با سفر امیر قطر به تهران صورت گرفت که موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، موافقتنامه همکاریهای فرهنگی و هنری، یادداشت‌تفاهم همکاریهای بهداشتی (ناظر بر اعزام کادر پزشک و پرستار ایرانی به قطر )، یادداشت‌تفاهم همکاری خبرگزاری های دوکشور، یادداشت‌تفاهم همکاری های هواپیمائی دوکشور، برنامه دوم آموزشی موافقتنامه علمی دوکشور از دستاوردهای آن بود.

اجلاس چهارم؛ ۳ موافقتنامه و ۳ تفاهم

توافق اولیه برای برگزاری چهارمین اجلاس در اسفندماه سال ۱۳۸۳ در دوحه حاصل شد. وزارت بازرگانی وقت به عنوان مسئول کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور درنظر داشت علاوه بر تنظیم یادداشت‌تفاهم جامع و مفید، مقدمات امضای چند سند و برگزاری چند برنامه را همزمان با اجلاس مزبور، فراهم آورد که امضای اولیه چند سند همکاری، موافقتنامه معاضدت قضائی، موافقتنامه انتقال محکومین به زندان، یادداشت‌تفاهم همکاری گمرکی دوکشور، یادداشت‌تفاهم همکاری شیلات دوکشور و یادداشت‌تفاهم همکاری بانکی بین بانک‌های مرکزی دوکشور از جمله آنها بود.

اجلاس پنجم و پیگیری توافقنامه ها

پنجمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر نیز با مسئولیت وزارت امور خارجه در ششم اردیبهشت سال ۱۳۸۵ برگزار و پیگیری توافقات قبلی و تفاهمنامه‌های جدیدی را در دستور کار قرار داد.

اجلاس ششم و امضای تفاهمنامه در ۱۴ بند

ششمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر با مسئولیت وزارت صنعت معدن و تجارت در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ در دوحه برگزار شد و اهم توافقات آن “امضای سند یادداشت تفاهم در ۱۴ بند با توافقاتی در زمینه‌های اقتصاد و تجارت، سرمایه‌گذاری حمل و نقل، ارتباطات، کشاورزی و محیط زیست، انرژی، مناطق آزاد تجاری و صنعتی، ساخت و ساز، توسعه آموزش و پرورش و آموزش عالی، بهداشت، گمرک، استاندارد و ورزش و فرهنگ بود. همچنین در حوزه انرژی طرف قطری علاقه‌مندیش برای مذاکره با ایران درباره راه‌های همکاری در پروژه های برق و نیروگاه و راه‌های اجرای آن اعلام کرد.”

اجلاس هفتم اصفهان میزبان اجلاس

دور جدید همکاری‌های اقتصادی مشترک ایران و قطر در سال ۱۳۹۸ آغاز شد و ۲۲ دی ماه این سال رئیس جمهور وقت در دیدار با امیر قطر تشکیل کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی  را اعلام و تاکید شد نشست‌های آن به صورت سالانه و منظم برگزار شود.

در پی این رویداد معاون اول رئیس جمهور وقت مصوبه هیئت وزیران درباره تعیین وزیر نیرو به عنوان دستگاه مسئول کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و قطر را ابلاغ کرد. در این بین شیوع کرونا برگزاری نشست‌های حضوری را با وقفه‌هایی مواجه کرد، در عین حال روسای کمیسیون‌های ایرانی و قطری در نشست‌هایی آنلاین و ویدئو کنفرانسی موارد مشترک را به بحث گذاشتند و زمینه برگزاری اجلاس هفتم در اصفهان را فراهم آوردند.

هفتمین اجلاس کمیسیون  مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر چهارم آذر ماه ۱۳۹۹ در شهر اصفهان با مسئولیت وزارت نیرو برگزار شد. تأسیس مراکز تجاری بین بخش‌های خصوصی دو کشور و تشکیل کارگروه مشترک تجاری، توافق برای استقرار وابسته بازرگانی در سفارتخانه‌های دو کشور در تهران و دوحه، استفاده از بندرگاه‌های دو کشور برای توسعه صادرات و واردات کالا، همکاری اتاق‌های  بازرگانی و تشویق بخش خصوصی دو کشور برای سرمایه گذاری مشترک و همچنین بررسی راهکارهای مناسب برای تسهیل این توافق، توافقات سودمند برای توسعه همکاری‌ها در حوزه های برق ، آب و فاضلاب و گاز، توافقات سودمند در ارتباط با توسعه همکاری‌ها در زمینه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از جمله برگزاری هفته فرهنگی و ترویج صنایع و هنرهای سنتی در اصفهان، همکاری در زمینه تولید نیازمندی‌های دارویی و تجهیزات پزشکی طرف قطری در ایران و تشویق بخش خصوصی دو کشور در این زمینه، توافق برای امضای یک سند همکاری در حوزه آموزش عالی و پژوهش‌های علمی، توافق برای استفاده طرف قطری از امکانات بندری و راه آهن ایران برای ترانزیت و حمل کالا، توافقات گسترده در زمینه ارتباطات‌، فن آوری اطلاعات و حفاظت و تعمیر کابل‌های فیبر نوری (زیردریایی)، توافقات در زمینه کشاورزی شامل استفاده از تجربیات و دانش فنی در حوزه های زراعی، دامی و شیلات، توافقات در زمینه محیط زیست و استفاده از تجربیات و دانش ایران در این حوزه ها، توافق در زمینه اعزام نیروی کار ایران به قطر و تشکیل کارگروه مشترکی برای این منظور، توافق برای انعقاد و موافقت نامه معاضدت حقوقی دوجانبه اهم توافقات حاصله بر اساس صورتجلسه هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک بود.

نگاهی به روند همکاری های اقتصادی دیرینه ایران و قطر نشان می دهد که دو کشور دارای سوابق عمیق و دوستی همکاری بوده و سفر آیت الله رئیسی، رئیس جمهوری در راس هیاتی بلندپایه به این کشور می‌تواند تعمیق روابط حسنه و توسعه همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور دوست و همسایه را در پی داشته باشد.

کما اینکه در این سفر نیز توافقات گذشته دو کشور نیر در قالب فعالیت‌های کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی به ریاست علی اکبر محرابیان وزیر نیرو پیگیری شده و به امضای ۱۴ سند همکاری با سرفصل‌هایی چون اتصال شبکه‌های برق ایران و قطر، همکاری در حوزه‌های استاندارد، ورزش و جوانان، مناطق آزاد، آموزش عالی و فرهنگی و هنری انجامیده است.