درآمد نیوز – مونا ربیعیان/با گذشت بیش از هفت سال تنش حداکثری در مناسبات، کشور‌های ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دو جانبه توافق کردند. این توافق با صدور بیانیه‌ای سه جانبه در پکن با امضای علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رییس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین اعلام شد.

توافق تاریخی تهران و ریاض پس از ۴ روز مذاکرات فشرده نمایندگان دو کشور با میانجیگری دولت چین در پکن امضا شد. توافق اخیر در شرایطی حاصل شد که از اوایل سال گذشته (۱۴۰۰) مذاکرات میان هیات‌های دو کشور به میزبانی بغداد آغاز شده بود. تا اردیبهشت ۱۴۰۱ پنج دور مذاکرات میان طرفین برگزار شد که سه دور آن غیر علنی و دو دور پایانی به صورت رسمی بود.

آخرین دور مذاکرات دو کشور به میزبانی بغداد در اردیبهشت سال جاری (۱۴۰۱) برگزار شد. در حالی‌که مقرر شده بود، دور جدید مذاکرات در تابستان یا اوایل پاییز برگزار شود، تحت تاثیر ناآرامی‌های داخلی ایران و فضای متشنج بین‌المللی، گفتگو‌های جدید با تعلیق مواجه شد. با این وجود، پس از قریب به ۱۰ ماه تعلیق، این‌بار این نقش سازنده و ویژه شی جین‌پینگ رئیس جمهوری خلق چین بود که بانی صلح بزرگ تهران و ریاض شد.

بر اساس توافق حاصل شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کرده‌اند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند. این توافق در سطح داخلی و بین‌المللی، واکنش‌های بسیار گسترده‌ای را به همراه داشته، اما فراتر از پرداختن به واکنش‌ها، نوشتار حاضر بر درس‌های تنش‌زدایی میان تهران و ریاض پس از هفت سال تنش حداکثری متمرکز است. درس‌هایی که برای خوانش گذشته، تحلیل زمان حال و سیاست‌گذاری در آینده حائز اهمیت هستند.

توافقی برای نفع ملی

فریدون مجلسی، دیپلمات سابق درخصوص توافق ایران و عربستان به خبرنگار ما  گفت: قطع رابطه ایران و عربستان به دلیل یک اقدام حاد که ایجاد شده است به وجود امد و این خسارات زیادی را بر ایران وارد کرد و در دنیای امروز منافع ملت ها مهم است و این توافق نشان از راه عقلانیت را در پیش گرفتند و این عقلانیت ادامه دار باید باشد تا روابط بین الملل مانند سابق پیش رود. از سوی دیگر باید مشکلات ایجاد شده در این مدت برطرف شود تا از لحاظ سیاسی ایران به روابط سابق بازگردد

وی در ادامه بیان کرد: ایران متاسفانه دچار یک انزوای بین المللی است که با این روند توافق ها می تواند کمی جایگاه خودش را پیدا کرد از سوی دیگر ایران باید قوانین بین الملل را بپذیرد تا وقتی که FATF تایید نشود این توافقنامه ها بی اثر خواهد بود چرا که ایران استقلال مالی وجود ندارد.

این دیپلمات سابق درخصوص پادرمیانی چین گفت: پادرمیانی چین برای این بوده است که از هر دوکشور بهره مند خواهد شد بنابراین این پادرمیانی به نفع چین است و بهترین کاری که تاکنون انجام شده است.