محمدرضا آذین

درآمد نیوز– استراتژیست‌ها می‌گویند در دل تهدیدها، فرصت‌های پنهان و بی‌نظیری وجود دارد؛ پس نباید ناامید شد و دست از آموختن و تلاش عالمانه برداشت، مدتی است وضعیت اقتصادی کشور ذهن تجار، مردم، دولت و صاحبنظران را به خود اختصاص داده است. از شاخص های مهمی که بیشترین دغدغه را ایجاد کرده است یکی تورم و دیگری نرخ رشد اقتصادی است.

 اگر بخواهیم چگونگی شروع تورم را اشاره کنیم بایست که به چگونگی این رابطه ها اشاره کرد. اقتصاد را می‌توان به یک دوچرخه تشبیه کرد که یک چرخ آن وضعیت اقتصاد کلان شامل حوزه‌ی شاخص‌های پولی-مالی است و چرخ دیگر اقتصاد خرد که شامل وضعیت تولید در سطح بنگاهها، سرمایه‌گذاری، وضعیت فضای کسب و کار، حجم صادرات- واردات و امثال آن است.

این دو چرخ توسط یک زنجیر به هم متصل شده‌اند که گاه اولی محرک و دومی متحرک و گاه دومی محرک و اولی متحرک؛ و گاه هم  این و هم آن محرک و گاهی‌هم هر دو مزاحم و مانع یکدیگر و متوقف هستند. در واقع این زنجیر وسط سیاست گذاری، چرخه اقتصاد کشور را بحرکت در می اورد.

چرخ عقب مربوط به سیاست‌های کنترل تورم و چرخ جلو مربوط به سیاست‌های رشد تولید است، اینکه چگونه سیاست‌های این دو حوزه را با هم تنظیم و هماهنگ باشند. در واقع کار متخصصان حاذق است که چرخ عقب را مدیریت کنند و خبرگانی متخصص است که چرخ جلو را مدیریت نمایند.

 حال نوبت به هماهنگی میان این دو چرخ می‌رسد که برعهده دوچرخه‌سوار یا همان سیاست گذار اقتصاد است. که برای بحرکت درآوردن این دو چرخه از ابزار هایی مانند نقدینگیِ،  تولید، سرمایه‌ی ثابت، سرمایه در گردش، مالیات، فروش منابع ملی، درآمد‌ها و هزینه‌های دولت برای تولید، سایر ابزار های مالی و اقتصادی و امثال آن‌ها باید به گونه‌ای تنظیم شود که اهداف هر دو حوزه بدون مزاحمت به حوزه دیگر بحرکت درآید.

 در صورتی که فشار مضاعف به یک چرخ بیشتر از چرخ دیگر باشد قطعا موجب متوقف شدن دوچرخه می شود.اما بزرگترین دغدغه دوچرخه کشورمان جزیره ای عمل کردن و عدم توجه به چرخ دیگر است.که ما این بی توجهی ها را در سیاست گذاری های دولتمردان مشاهد ه می کنیم.

 اگر بخواهیم تشبیه دیگری به این چرخه اضافه کنیم، روان بودن و یا راحت چرخیدن چرخ های اقتصاد کشور است که مهمترین این روان کننده اقتصادی، سرمایه گذاری و مبادلات راحت ارزی و پولی کشور است که با تحریم های ظالمانه متوقف شده است.

متوقف شدن چرخه پولی کشور با اعمال تحریم بر بانک های کشورمان بیشترین فشار بر حرکت چرخ عقب دوچرخه  شده است. در این خصوص نیز شاهد توقف سرمایه گذاری داخلی و خارجی و همچنین کاهش حجم مبادلات تجاری در صادرات و واردات به کشور شده ایم.

در صورتیکه کشور ما با جمعیت ۸۵ میلیون نفر و اضافه نمودن حدود ۴۰۰ تا ۸۰۰میلیون جمعیت کشور های همسایه در مهمترین کریدور تجاری جهان قرار گرفته است. که با توقف چرخه نقدینگی، چرخ های دیگر اقتصاد نیز کند شده است در این میان سرمایه گذاران و تجارکشورمان به دولت پیشنهاد داشته اند که مبادلات رمز ارز را رسمی اعلام نمایند.

که ازسوی رییس سازمان توسعه تجارت ایران انجام تجارت با رمز ارز ها از شهریورماه امسال رسمی اعلام شد. ولیکن همزمان با ان رییس بانک مرکزی خرید و فروش رمز ارز را غیر رسمی اعلام دارد. که خود بلاتکلیفی تاجر و سرمایه گذار را بیشتر می کند. در صورتیکه با استفاده از ابزار های امروزی بصورت صحیح به چرخش صحیح دوچرخه اقتصاد کشور کمک می شود.

ما در این شرایط بحرانی به تحلیل‌ها و طرح‌هایی نیاز داریم که درک درستی از سرمایه‌گذاری، تولید، تجارت و بویژه صادرات دارند. در این حوزه، اعمال سیاست‌های پولی- مالی انقباضی و یا انبساطی کافی نیست؛ بلکه باید درک درستی از اقتصاد تمام شده و سیاست‌های کاهش قیمت تمام شده، بهره‌وری، فناوری سخت و نرم، نوآوری، هوش مصنوعی، رباتیک، صنایع نسل چهارم، دانش پایگی، تعادل زنجیره تولید، برنامه‌ریزی ترانزیت و لجستیک، فرایند‌های گمرکی، تجارت در بازارچه‌های مرزی، وضعیت تراز تجاری، توجه به مزیت‌های رقابتی، گسترش مشارکت‌های بین‌المللی، رمز ارزها و تکنیک‌های بهبود کسب و کار داشت.

 با درک درست از نیاز‌های فناورانه تلاش نمود که قیمت تمام شده محصولات تا حد قیمت‌های رقابتی بین‌المللی فرو کاسته شود. باید گفت قیمت تمام شده در کشورمان معضلی است که در تولید بسیاری از محصولات ملی کشور، ناکام مانده است. در واقع زنجیره بین دوچرخه اقتصاد کشور با تنظیم‌گری  سیاست‌های اقتصادی کشور باید بتواند قواعدی را با استفاده از ابزار های و امارهای امروزی وضع نماید که کسب و کار‌های کوچک، متوسط و بزرگ امینت و صراحت اقتصاد را به وضوح درک کنند.

نکته پایانی؛ اینکه سیاستگذاران کشور که همان زنجیر بین دو چرخ اقتصاد کشور را تشکیل می دهند  برای خروج از وضعیت بحرانی در استفاده از ابزار های نوین همچون رمز ارز سرعت عمل بخرج دهند.