سجاد حیدری

با اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان شاهد تغییرات بسیار زیادی در نقش کاری حسابداران و بالا رفتن اهمیت خدمات حسابداران برای اشخاص حقیقی و حقوقی در تعاملات با سازمان امور مالیاتی می شود. چرا که با اجرای این قانون عملا تمامی واحدهای اقتصادی باید در لحظه، معاملات خود را در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نمایند. برای انجام این کار نیازمند خدمات حسابداری همزمان ضروری می شود.

در گذشته اصناف و مشاغل خرد، ضرورتی به استفاده خدمات حسابداری نداشتند و فقط در زمان ارسال اظهارنامه عملکرد، فروش و درآمد، پرداخت مالیات، از فرایندهای حسابداری استفاده می نمودند. که با اجرایی شدن سامانه مودیان مالیاتی، ملزم به ارایه اطلاعات درآمدی و هزینه ای خود بصورت روزانه می شوند.

سازمان امور مالیاتی با اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی، نظارت نسبتا دقیقی بر روی اصناف و مشاغل های خرد و کلان پیدا خواهد کرد. در واقع با اجرایی شدن سامانه مودیان مالیاتی تکلیف حسابداران در فرایندهای مالی شرکتها نیز تغییر پیدا می نماید. در این فرایندها برخی از اقدامات سنتی حذف و اقدامات جدید جایگزین آنها می شود. حسابداران از این رو در فرایند های کاری خود فرصت های بیشتری برای تجزیه و تحلیل و آنالیز صورت های مالی شرکت ها  پیدا خواهند کرد. از تکالیف قانونی که وقت و انرژی زیادی را از حسابداران می گرفت تهیه و تنظیم ارسال فهرست معاملات فصلی و ارایه اظهار نامه مالیات بر ارزش افزوده است. که اشخاص مشمول این فرایند قانونی، باید هر سه ماه یکبار تمام معاملات انجام شده در طی یک فصل را به صورت گزارش های فصلی و ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال می نمودند.  انتقال این اطلاعات، زمان بسیاری از فرصت های مطلوب حسابداران برای انجام کارهای تحلیلی را می گرفت. که با اجرایی شدن ماده ۷ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی، با ثبت الکترونیکی صورتحساب ها در سامانه مودیان مالیاتی، دیگر تکلیفی برای ارسال فهرست معاملات فصلی و ارزش افزوده نمی باشد.

یکی دیگر از مواردی که انرژی و وقت زیادی از حسابداران صرف می شد، تحریر دفاتر قانونی از جمله دفاتر روزنامه و کل بود که طبق ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم، اشخاص گروه اول مشاغل و تمامی اشخاص حقوقی موظف به نگهداری و ثبت رویدادهای مالی خود در این دفاتر بودند. طبق ماده ۲۰ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، با اجرای شدن این قانون ، باید نرم افزار های حسابداری به سازمان امور مالیاتی معرفی شوند. که در این راستا با تایید نرم افزار های حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی، فرایند های تحریر دفاتر قانونی نیز که از فرایند های جاری حسابداران است حذف می شود.

 با اجرای این قانون سامانه مودیان مالیاتی رسیدگی های مالیاتی توسط ممیزان مالیاتی کمرنگتر خواهد شد. چرا که سازمان امور مالیاتی با دریافت اطلاعات همزمان از واحد های تجاری و انطباق آن با موارد ابراز شده از سوی مودیان مالیاتی، در زمان رسیدگی بصورت رندوم، برخی اسناد ارسال شده را مورد بررسی و مالیات مودی در کوتاهترین زمان اعلام می شود.

 برای اجرای دقیق تر و سریعتر سامانه مودیان مالیاتی، به سازمان امور مالیاتی پیشنهاد می شود آن سازمان محترم با تدوین دوره های آموزشی مالی و مالیاتی برای حسابداران و مدیران مالی شرکتها، و بکار گیری ظرفیتهای آموزشی و موسسات معتمد خدمات حسابداری برای برگزاری دوره های فوق، در اجرای صحیح و کامل این سامانه در رفع سو تفاهمات اجرایی، خطاهای اجرایی سامانه و مودیان را کاهش دهد.

 کارشناس مالی و مالیاتی